تحليل فضايي ارتباط بين سفر و گردشگري با حوادث رانندگي در ايران

Spatial Analysis of the Relationship between Travel and Tourism with Traffic Accidents in Iran

زمينه و هدف: سفر و گردشگري جايگاه ويژه­اي در سبك زندگي امروز انسان­ها دارد. آنها براي تنوع‌بخشي به زندگي روزمره و دوري از فشارهاي روحي و رواني آن و رسيدن به آرامش، كسب تجربه­ هاي خوب و خاطرات شيرين در فرصت هاي ممكن از جمله تعطيلات آخر هفته، فصل تابستان و تعطيلات سال نو سفر مي­كنند. حوادث رانندگي مي­ تواند سفر و گردشگري را به يك تجربه بد و خاطره تلخ تبديل نمايد. هدف از اين تحقيق تحليل فضايي سفر و گردشگري و تصادفات رانندگي در جهت برنامه­ ريزي و مديريت بهتر از نظر توزيع فضايي و زماني مسافرت­ ها و كاهش حوادث رانندگي است. روش: اين تحقيق به ­صورت كاربردي و توصيفي تحليلي است. آمارهاي سفر و گردشگري فصل بهار در چهار سال 1398 – 1395 از سايت مركز آمار ايران و همچنين آمار حوادث رانندگي ( فوتي و مصدوم) همان بازه زماني از پليس راهنمايي و رانندگي اخذ و مورد استفاده قرار گرفته است. براي تحليل فضايي و همچنين تجزيه و تحليل آماري از نرم افزارهاي جي اي اس[1] و اس پي اس اس[2] استفاده شده است. يافته ­ها: يافته ها نشان مي ­دهد همبستگي بالايي بين پراكنش سفر و گردشگري و حوادث رانندگي با ضريب همبستگي برابر با 0/702 وجود دارد. سفر همراه با اقامت و حوادث رانندگي با سطح ضريب بتاي 0/88 و سطح معناداري كمتر از 5 درصد(0/000=sig) با يكديگر ارتباط دارند. برازش مدل نشان مي­ دهد كه سفرهاي همراه با اقامت به ميزان 65 درصد از واريانس حوادث رانندگي را پيش ­بيني مي­ كنند. نتيجه ­گيري: نتايج تحقيق حاكي از عدم همبستگي بين ميزان جمعيت استان ها و حوادث رانندگي است و حوادث رانندگي با عواملي غير از جمعيت استان ارتباط دارد و يكي از آن عوامل ميزان سفر و گردشگري آن استان است. تحليل الگوي پراكنش فضايي سفر و گردشگري و همچنين حوادث رانندگي بر اساس شاخص موران نشان از الگوي تصادفي است.

Background and Objective: Travel and tourism have a special place in the lifestyle of human beings today. They travel to diversify their daily lives, avoid stress, and achieve peace, good experiences, and sweet memories in possible opportunities such as weekends, summer, and New Year holidays. Driving accidents can make travel and tourism a bad experience and a bitter memory. The purpose of the research is spatial analysis of the travel and tourism, and the traffic accidents to better plan and manage the spatial and temporal distribution of travel and to reduce traffic accidents. Method: This research is applied and descriptive-analytical. Spring travel and tourism statistics in the four years 2016-2019 from the website of the Statistics Center of Iran and traffic accident statistics (deaths and injuries) at the same time were used by the traffic police. GIS and SPSS Software used for spatial analysis and statistical analysis. Findings: Findings show a high correlation between the distribution of travel and tourism and driving accidents with a correlation coefficient of 0.702. Travel with accommodation and driving accidents are associated with a beta level of 0.88 and a significance level of less than 5% (sig. = 0.000). The model's fit shows that travel with accommodation predicts 65% of the variance of traffic accidents. Results: The research results indicate no correlation between the population of the provinces and traffic accidents, and traffic accidents are related to factors other than the population. One of them is the amount of travel and tourism in that province. Analysis of the spatial distribution pattern of travel and tourism and driving accidents based on the Moran index shows a random pattern.