بررسي تغييرات سبك زندگي و تأثيرات آن بر كالبد معماري و پيكره بندي فضايي خانه هاي بومي (مطالعه موردي: خانه هاي بومي دوره قاجار و پهلوي شيراز)

Study of lifestyle changes and its effects on the architecture and spatial configuration of indigenous houses (Case study: Indigenous houses of Qajar and Pahlavi periods of Shiraz)

پيكره‌بندي فضاي خانه در يك منطقه مي‌تواند متأثر از سبك زندگي ساكنان آن منطقه باشد راپاپورت و اليور زمينه‌هاي اجتماعي- فرهنگي را به‌عنوان عامل مؤثري در شكل‌گيري معماري بومي مي‌دانند و همان‌گونه كه راپاپورت بيان داشته است، فضا داراي معني است. از اين رو بايستي الگوي سازمان‌دهي فضا و پيكره‌بندي آن به‌منظور فهم ارتباط بين طراحي فضاهاي ساخته شده و ابعاد متأثر از نحوه زندگي ساكنان آن، مورد بررسي قرار گيرد . بنابراين مي‌توان مسئله اصلي پژوهش حاضر را به اين صورت بيان نمود كه: سبك زندگي و الگوي رفتاري ناشي از آن و همچنين بررسي روابط اجتماعي، روابط خويشاوندي، ساختار خانواده و... چگونه بر شكل‌گيري فرم و پيكره‌بندي فضايي خانه‌هاي بومي تأثيرگذار بوده است . با توجه به جامعه آماري خانه هاي بومي شيراز كه اكثراً در محله سنگ سياه بافت قديمي اين شهر واقع شده اند با هدف خوانش نحوي و بهره گيري از نرم افزار نحو فضا (Space Syntax)،آناليزهاي تحليلي گرافيكي ( SPSS ) كه با توجه به استدلالهاي منطقي كه از اطلاعات كمي حاصل از گرافهاي نماياني خروجي نرم افزار Ucl Depthmap به دست مي آيد نقـاط قوت و ضعف آن را با تحليل كيفي و كمي پيدا كرده، و جايگاه تغييرات شيوه زندگي را در كالبد معماري و پيكره بندي فضايي تفسير مي كنيم . خروجي اين تفسيرها نتايجي است كه از تعامل كيفيت هاي سبك زندگي و كمي شدن اين كيفيتها با نرم افزار نحو فضا كه در خانه هاي بومي شهر شيراز در دوره قاجار و پهلوي مورد بررسي قرار گرفته است، بدست مي آيد.

The configuration of home space in an area can be influenced by the lifestyle of the residents of that area. Rapaport and Oliver consider socio-cultural contexts as an effective factor in shaping indigenous architecture,and as Rapaport has stated, space has meaning.Therefore, the pattern of space organization and its configuration should be examined in order to understand the relationship between the design of built spaces and the dimensions affected by the way of life of its inhabitants. Therefore, the main problem of the present study can be expressed as follows: lifestyle and the resulting behavioral pattern, as well as the study of social relations, kinship relations, family structure, etc.how it has affected the formation of form and spatial configuration of indigenous houses. According to the statistical population of Shiraz native houses, which are mostly located in Sang-e-Siah Baft neighborhood of the old city of this city, with the aim of syntactic reading and using Space Syntax software, graphical analytical analysis (SPSS) which according to the arguments Logically, the quantitative information obtained from the visible graphs of the output graphs of Ucl Depthmap software finds its strengths and weaknesses through qualitative and quantitative analysis, and we interpret the place of lifestyle changes in the body of architecture and spatial configuration. The output of these interpretations is the results obtained from the interaction of lifestyle qualities and the quantification of these qualities with the space syntax software that has been studied in the native houses of Shiraz in the Qajar and Pahlavi periods.