پهنه‌بندي ناپايداري‌هاي ژئومورفولوژيكي ناشي از زلزله ازگله (21 آبان 1396،Mw=7.3) در استان‌هاي ايلام و كرمانشاه با مدل ويكور

هدف اصلي اين پژوهش مطالعه و پهنه‌بندي ناپايداري‌هاي ژئومورفولوژيكي حاصل از زمين‌لرزه ازگله در ايلام و كرمانشاه با استفاده از روش تصميم‌گيري چند شاخصه ويكور است. منطقه تحت تأثير اين زلزله بسيار مستعد وقوع انواع حركات و ناپايداري‌هاي ژئومورفولوژيكي است. دلايل آن، وجود چين‌خوردگي‌هاي جوان زاگرس همراه با عملكرد گسل‌هاي قطع كننده آن‌هاست كه خردشدگي‌هاي شديدي را در منطقه ايجاد كرده‌اند. براي انجام اين تحقيق ابتدا با استفاده از نقشه‌هاي توپوگرافي، زمين‌شناسي، تصاوير ماهواره‌اي و عمليات ميداني ناپايداري‌هاي ژئومورفولوژيكي شاخصي كه در تشديد خسارات ناشي از زلزله مؤثر بوده‌اند شناسايي و تعيين موقعيت شدند. عمده‌ترين اين ناپايداري‌ها شامل زمين‌لغزش‌ها، ريزش‌ها و بهمن‌هاي سنگي، جريان‌ها، گسيختگي‌هاي تاج تپه‌ها و فرونشست زمين كه منجر به مسدود شدن راه‌ها، تخريب منازل مسكوني، آلودگي منابع آب‌وخاك، تخريب اراضي كشاورزي، باغات و ... شده است. سپس با استفاده از روش تصميم‌گيري چند شاخصه VIKOR اقدام به پهنه‌بندي ناپايداري‌ها در 5 طبقه گرديد. به‌منظور صحت سنجي، نقشه پهنه‌بندي با نقشه توزيع ناپايداري‌هاي ژئومورفولوژيكي شاخص در اثر زمين‌لرزه انطباق داده شد. نتايج نشان داد كه دو طبقه ناپايداري زياد و خيلي زياد خيلي زياد و طبقه خطر زياد مجموعاً با مساحتي بالغ بر 6558 كيلومترمربع يعني بيش از 28 درصد از منطقه مطالعاتي را به خود اختصاص داده‌اند و از بين عوامل مؤثر در وقوع ناپايداري‌ها، عوامل زمين‌شناسي، فاصله از گسل و شيب به ترتيب با 0.23، 0.22 و 0.15 امتياز بيشترين تأثير در ايجاد ناپايداري‌هاي منطقه را دارا هستند. نتيجه انطباق نقشه پهنه‌بندي با نقشه توزيع ناپايداري‌هاي بيانگر انطباق بيشتر ناپايداري‌ها ازجمله زمين‌لغزش‌ها، ريزش‌هاي سنگي و فرونشست‌ها با طبقات خطر بالاست.