بررسي ويژگي‌هاي روان‌سنجي آزمون خزانۀ لغات انگليسي با استفاده از تحليل داده‌هاي شبكه‌اي

زمينه: علم شبكه به‌ عنوان يك حوزۀ نوين در اندازه‌گيري روانشناختي بستر مناسبي را براي انجام تحليل‌هاي آزمون‌سازي فراهم مي‌آورد، اما در ايران پژوهش در خصوص تحليل سوالات آزمون با استفاده از تحليل داده‌هاي شبكه اي مغفول مانده است. هدف: اين پژوهش با هدف معرفي تحليل داده‌هاي شبكه‌اي به عنوان يك تكنيك روان‌سنجيرياضياتي و استفاده از آن در فرآيند تحليل سؤالات پرسشنامه انجام شد. روش: اين پژوهش از نوع توصيفيتحليلي است، جامعۀ آماري كليۀ زبان آموزان ده موسسۀ برتر آموزش زبان شهر تهران در سال 1398 بود كه از بين آن‌ها 1556 زبان آموز به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند و به آزمون خزانه لغات انگليسي (نيشن و وارينگ، 1997) پاسخ دادند. تجزيه و تحليل داده‌ها توسط بستۀ نرم‌افزاري qgraph تحت نرم افزار R انجام شد. يافته ها: گراف حاصل از شبكۀ ارتباطي سؤالات مبتني بر الگوريتم فراچترمنرينگولد ترسيم گرديد، رابطۀ والدفرزندي سؤالات بر‌اساس شبكۀ بيز مشخص شد و ويژگي‌هاي توصيفي آزمون و شاخص‌هاي مركزيت شبكه استخراج گرديد. نتيجه‌گيري: معرفي تكنيك تحليل داده‌هاي شبكه‌اي و استفاده از آن به منظور فرآيند تحليل سوالات، يكي از دستاوردهاي اين پژوهش است. با استفاده از مزاياي علم شبكه مانند قابليت ساده‌سازي، مديريت، ذخيره و مجموعه‌سازي داده‌هاي با حجم بالا و تحليل سوالات آزمون براساس نقشه و شاخص‌هاي كاملا منطبق بر آن، مي‌توان به ارتباط دروني سوالات مختلف آزمون پي برد و با در نظر گرفتن اهميت سوالات در ساختار شبكۀ ارتباط خالص بين سوالات، مي‌توان به ارتقاء روش هاي آزمون‌سازي پرداخت. انجام مطالعات مشابه و پژوهش‌هايي به منظور مقايسۀ نتايج حاصل از تحليل داده‌هاي شبكه‌اي با ويژگي‌هاي روانسنجي كه بر اساس شيوه‌هاي مرسوم و كلاسيك بدست مي‌آيند پيشنهاد مي‌گردد.