تأثير برنامه حمايتي ارتقاي سلامت بر كيفيت زندگي بيماران ديابت نوع 2

ديابت يكي از شايعترين ترين بيماري هاي مزمن است كه سلامت جامعه را در سراسر جهان تهديد مي كند. فدراسيون ديابت بين المللي اخيرا گزارش كرده كه شيوع ديابت با بيش از 70% رشد در كشورهاي با درآمد پايين تا متوسط ،از 415 ميليون از سال 2017 به 642 ميليون تا سال 2040خواهد رسيد(1,2). از طرف ديگر ميانگين شيوع آن در بزرگسالان 8/8% بوده و بر طبق آمار از هر 5 ايراني ، يكي از آنها مبتلا به ديابت هستند و يا ريسك بالا براي ابتلا به ديابت دارند بنابراين برنامه هاي پيشگيري براي كاهش سرعت آن بسيار مهم است(1). ديابت مليتوس جزو سومين بيماري هاي غير عفوني بعد از بيماري هاي قلبي - عروقي و كانسر ها در جهان است و90 95 % كل موارد ديابت را تشكيل مي دهد(3). افرادي كه ديابت نوع دو دارند معمولا دير متوجه بيماري خود مي شوند و دچار عوارض عروقي خواهند شد.ديابت عامل اصلي نارسايي كليه ، كوري ، قطع عضو و همچنين علت اصلي بيماري قلبي و سكته مغزي است(4). عوارض بالا و جبران ناپذير ديابت بتاثيرات قابل توجهي بر ابعاد مختلف كيفيت زندگي از جمله جسمي و روحي رواني ، و اجتماعي ، اين بيماران مي گذارد(5) . سبك زندگي غلط زمينه ساز بيماري هاي مختلف از جمله ديابت مي گردد و در نتيجه منجر به كاهش كيفيت زندگي بيماران مي شود (6). بنابراين تغيير درسبك زندگي مانند عادت هاي غذايي ، فعاليت هاي بدني مانند پياده روي و ورزش ، مي تواند احتمال ابتلا به اين بيماري را به شدت كاهش دهد و يا در صورت بيمار شدن باعث كنترل بيماري و در نتيجه بهبود كيفيت زندگي مي شود(7). براي بهبود كيفيت زندگي در اين بيماران بايستي طبق برنامه درماني مناسب ، اين بيماري راكنترل نمود . كنترل ديابت 5 جزء دارد كه شامل : درمان تغذيه اي ، ورزش ، پايش ، درمان دارويي و آموزش مي باشد. جهت كنترل ديابت بايد بيمار مدام پايش شود و برنامه درماني مبتني بر بيمار توسط متخصصين بهداشت اعمال شود. گرچه تيم مراقبت سلامت ، درمان را جهت مي دهد ، اما در اصل بيمار است كه بايد رژيم پيچيده درماني را اداره كند (4). پايين بودن كيفيت زندگي بيماران به دليل محدوديت در مصرف مواد غذايي ، كنترل وزن ، مصرف دارو ، كنترل مداوم قند خون و عوارض جسمي - رواني - اجتماعي وتحميل بار هزينه براي بيمار و خانواده ، به نقش و اهميت حمايت هاي آموزشي - عاطفي - رواني - اجتماعي در كنترل اين بيماري و ارتقاي كيفيت زندگي ميتوان پي برد. همينطور مطالعات ديگري توسط حيدري و همكاران (2011) ، پروينيان نسب و همكاران (2012) ، عبدالعلي زاده و همكاران (2015)انجام شده است كه نقش موثر برنامه حمايتي ارتقاي سلامت را در رابطه با بيماري هاي ديگر تاييد كرده اند.بنابراين بايد سياست هاي مبتني بر بيمار و شامل پيگيري و حمايت همه جانبه از طرف خانواده ، مراقبين خدمات درماني و جامعه باشد تا موانع و مشكلات را از سر راه بيمار و خانواده برداشته و سبب ارتقاي سلامتي و كيفيت زندگي بيماران شود . كه اين مي تواند از وظايف و نقش هاي اصلي پرستاران بخصوص پرستاران سلامت جامعه باشد. (8). حفظ و ارتقاي سلامتي جامعه بايد هميشه در اولويت سياست گذاران سلامت باشد. اين سياست گذاران مي توانند از مدل ها يي كه استراتژيهايي براي ارتقاي سلامت ارائه داده اند استفاده كنند ودرمرحله بعد تمركز بيشتر روي استراتژي هايي است كه با پيشگيري از بيماري باعث ارتقاي سلامت مي شوند ، داشته باشند. و بايد خصوصيات دموگرافيك ، اپيدميولوژي ، شرايط اقتصادي - اجتماعي ، ارتباطات وتغييرات زندگي و در نتيجه خطراتي بالقوه را در نظر بگيرند(9) استراتژي به كار برده شده در برنامه حمايتي ارتقاي سلامتي ، پيگيري و حمايت همه جانبه وكل نگرانه و مبتني بر بيمارو بر اساس نيازهاي او، توسط پرستار سلامت جامعه مي باشد در نتيجه اين مطالعه با هدف تعيين تاثير اجراي برنامه حمايتي ارتقاي سلامت بر سطح كيفيت زندگي بيماران ديابت نوع دو انجام شد .