شاخص‌هاي سلامت روان سالمندي در فرهنگ ايراني

باتوجه‌به افزايش جمعيت سالمندي در جهان و ايران، تدوين برنامه‌هاي حمايت‌گرانه جامع (سلامت جسمي رواني) درباره اين قشر ضروري است. لازمه اين كار، داشتن شاخص‌هاي سالمندي متناسب فرهنگ ايراني است. باتوجه‌به نبود چنين شاخص هايي، پژوهش حاضر انجام شد. اين پژوهش با استفاده از روش هاي مرور نظام‌مند و داده‌بنياد در سال 1397 انجام شد. براي مرور نظام‌مند، 51 مقاله منتشرشده از بين 897 مقاله در بازه زماني 2018-1970 استخراج و تحليل شد. براي اجراي روش داده‌بنياد، با استفاده از روش مصاحبه اكتشافي، 20 سالمند موفق به‌صورت هدف‌مند انتخاب و مصاحبه شدند. تجزيه‌و‌تحليل داده‌هاي به‌دست‌آمده در كدگذاري باز، منجر به شناسايي 160 مؤلفه و شاخص شد و پس از دريافت نظرات10 نفر از متخصصان و كدگذاي مجدد و اصلاحات لازم، در 5 مؤلفه اصلي تدوين شد: 1. عامل جسماني (توجه به سلامتي، مسائل رفاه جسمي، داشتن سلامت جسماني)؛ 2.عامل روان‌شناختي (مديريت، تاب آوري، عملكرد شناختي، سلامت رفتاري، پيشرفت‌خواهي، كمال‌گرايي)؛ 3. خانواده (فرزندان، همسر، والدين)؛ 4. اجتماعي (ارتباط اجتماعي، ارتباط با اقوام، فعاليت اجتماعي، وضعيت مالي و اقتصادي)؛ 5. مذهبي (اعتقادات مذهبي، فعاليت مذهبي): مجموعاً 18 عامل و 133 شاخص به‌دست آمد. مؤلفه هايي همانند: زندگي با خانواده، روابط و مشاركت اجتماعي، وضعيت بهداشت و سلامت جسمي و رواني، باورهاي مذهبي و سبك زندگي، اصلي ترين شاخص‌هاي سالمندي سالم ايراني است و اولويت برنامه هاي حمايتي، مراقبتي و سنجش و پايش وضعيت سالمندي در كشور مي‌تواند متمركز بر اين مؤلفه‌ها باشد.