تحليل و سنجش رابطه كليشه هاي جنسيتي و توانمندسازي زنان در نواحي فقيرنشين شهري (مطالعه موردي: سكونتگاه هاي غيررسمي شهر ايلام)

به دنبال بازنگري مفهوم توسعه پايدار، امروزه كشورهاي در حال توسعه، در پي جلب مشاركت زنان در فرآيند توسعه مي‌باشند. در سكونت‌گاه‌هاي غيررسمي، يكي از موانع توانمندسازي زنان در نقش‌آفريني آن‌ها در فرايند مشاركت در ساماندهي محلات مسكوني خويش، وجود عقايد قالبي يا كليشه‌هاست. كليشه‌ها نقشي غيرقابليتي به زنان داده‌اند. به طوري‌كه آن‌ها هيچ فرصتي براي كسب قدرت و توانمندي نمي‌يابند. بنابراين در روند توانمندسازي زنان، مطالعه ساختارهاي بازدارنده فرهنگي حائز اهميت است. هدف اين مقاله تحليل رابطه كليشه‌هاي جنسيتي و توانمندسازي زنان در سكونت‌گاه‌هاي غيررسمي است. همچنين رابطه توانمندسازي زنان با متغيرهاي زمينه‌اي نظير سن، تأهل، تحصيلات، وضعيت اشتغال و مهاجرت سنجيده مي‌شود. پژوهش حاضر از نظر هدف بنيادي كاربردي و از نظر روش، پيمايشي تحليلي است و براي گردآوري داده‌ها از پرسش‌نامه محقق‌ساخته استفاده شده است. جامعه آماري تحقيق، زنان 18 سال به بالاي ساكن در سكونت‌گاه‌هاي غيررسمي شهر ايلام مي‌باشد كه با استفاده از شيوه نمونه‌گيري تصادفي طبقاتي متناسب با حجم و بر اساس فرمول نمونه‌گيري كوكران، 377 نفر انتخاب شدند. روايي پرسشنامه با استفاده از روايي محتوا و پايايي آن از طريق آلفاي كرونباخ (89/0) بدست آمد. براي تحليل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS، از آزمون‌هاي همبستگي پيرسون، دو نمونه‌اي مستقل (T)، تحليل واريانس (F) و تحليل رگرسيوني بهره گرفته شد. از نرم افزار AMOS نيز براي مدل‌سازي معادلات ساختاري (SEM) استفاده گرديد. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه بين توانمندسازي زنان و ميزان اعتقاد به كليشه‌هاي جنسيتي با اطمينان لازم رابطه معناداري وجود دارد. همچنين متغيرهاي زمينه‌اي همچون سن، وضعيت تأهل، تحصيلات، مهاجرت و وضعيت اشتغال رابطه معناداري با توانمندسازي زنان دارند. از اين‌رو توانمندسازي آنان در اين زمينه‌ها، بسترهاي ظرفيت‌سازي اجتماعي محلي را فراهم مي‌آورد.