ارزيابي مؤلفه‌هاي كيفي-ادراكي فضاهاي سبز در ارتقاء حس رضايتمندي و سرزندگي ساكنان محلات اطراف آن (نمونه‌هاي مورد مطالعه پارك ائل‌گلي و پارك وليعصر تبريز)

محيط‌هاي طبيعي از جمله فضاهاي باز و سبز مزاياي گسترده‎‌اي براي جمعيت‌هاي شهرنشين دارند. تأمين فضاي باز و سبز تحت شرايط توسعه‌ي متراكم، از چالش‌هاي مهم ‏شهرها به شمار مي‎‌‎رود و ‏طيف گسترده‌اي از مطالعات مربوط به موضوع فضاهاي سبز است. از طرف ‏ديگر فضاي سبز كيفي روز به روز ‏به عنوان عاملي مهم براي كيفيت زندگي در نواحي شهري و جزئي ‏كليدي براي برنامه‌ريزي و طراحي پايدار ‏شهري شناخته مي‌شود. در اين بين، ادراك ‏بازديدكنندگان فضاي سبز شهري و ويژگي‌هاي فضاي سبز يك عامل اصلي ‏براي درك مكانيزم چگونگي ‏مزاياي ملموس و نامشهود اكوسيستم‎‌هاي حاصل از فضاي سبز شهري است. با توجه به تبلور كيفيات مثبت فضاهاي سبز شهري در دو مشخصه‌ي ادراك سرزندگي و رضايتمندي استفاده‌كنندگان از آن؛ در اين مقاله مؤلفه‌هاي ذهني رضايتمندي و سرزندگي در رابطه با زير كيفيت‌هاي ‏ذاتي و زير كيفيتهاي مرتبط با ‏استفاده در فضاي سبز در محلات مجاور پارك ائل‌گولي و وليعصر تبريز به روش كمي، با ابزار پرسشنامه و به‌صورت پيمايشي مورد ارزيابي واقع گرديد. بررسي پيمايشي ميان ساكنان مجاور دو پارك (تعداد= 388نفر) انجام شد. در پرسشنامه، از ويژگي‌‌هاي مختلف محيط پارك ازجمله: ويژگي‌هاي فيزيكي، طبيعي بودن، گشوده بودن، آرامش، تسهيلات، ارزش تاريخيفرهنگي و امنيت، قابليت دسترسي، قابليت استفاده، تنوع فعاليت، نگهداري و دلبستگي به محيط پارك، پرسش به‌عمل آمد. پس از جمع‌آوري داده‌ها، از مدل معادلات ساختاري در نرم‌افزار آموس گرافيك براي انجام تحليل استفاده گرديد. نتايج تحليل مدل معادلات ساختاري نشان مي‌دهد كه قابليت استفاده، قابليت دسترسي و آرامش محيط پارك، تأثير مثبت معناداري بر رضايتمندي ساكنان در دو پارك دارند ولي تسهيلات محيط پارك بر عدم رضايتمندي تأثير معناداري دارد. همچنين متغير گشوده بودن محيط پارك، تأثير مثبت معناداري بر سرزندگي ساكنان دارد. تحليل نتايج اين پژوهش به اهميت ابعاد ادراكي در مقابل ابعاد فيزيكي فضاهاي سبز در طراحي و برنامه‌ريزي شهري تأكيد مي‌كند.