بازآفريني ساختار فضايي محلات سنتي با رويكرد احياي استخوان‌بندي آنها مطالعه‌ي موردي: محله‌ي حكم آباد تبريز

بيان مسأله: محلات و بافت‌هاي قديمي به عنوان كانون اوليه‌ي زيست ساكنان شهرها نقش تأثيرگذاري در حيات شهروندان داشته‌اند؛ و وجود يك يا چند مركز محله در ساختار فضايي آن باعث مي‌شد هويت كالبدي محله نمود بيش‌تري پيدا كند. با ورود مدرنيسم اين محلات فرصت انطباق با شرايط موجود را نداشته و در اثر خيابان‌كشي‌هاي صورت گرفته، بافت منسجم خود را به مرور زمان از دست داده‌اند و كاركرد مراكز محلات در معرض تخريب قرار گرفته و تبديل به محيطي كم‌رونق براي ساكنين خود شده‌؛ كه اين امر باعث كم‌رنگ‌تر شدن فعاليت‌هاي اجتماعي موجود در محله شده ‌است.اهدف پژوهش: ارائه راهبرد بازآفريني ساختار فضايي وضع موجود محله حكم‌آباد جهت ايجاد يك فضاي شهري سرزنده.روش پژوهش : روش پژوهش به صورت توصيفي تحليلي بوده و راهبرد پژوهش، نمونه‌ي موردي مي‌باشد. در ابتدا به منظور شناخت ساختار كلي محله علاوه بر مطالعه‌ي پيشينه‌ي محله و بررسي اسناد كتابخانه‌اي به مطالعه و بررسي نقشه‌هاي هوايي و برداشت‌هاي ميداني پرداخته‌ شد و در ادامه با تجزيه و تحليل اطلاعات، راهنماي بازآفريني مراكز محله و معيارهاي آن تبيين شد و در گام آخر پژوهش، مدل بازآفريني محدوده مبتني بر اهداف انجام گرفت.يافته‌ها: بازآفريني مركز محله حكم‌آباد از طريق شناسايي دقيق كالبد محله و خلق فضاهاي نو در لابه‌لاي ساختار سنتي با اتكاء به ضرورت‌ها و نيازهاي زمانه و جايگاه گذشته‌ي محلات مي‌تواند سبب حفظ نظام اجتماعي، اقتصادي و سازمان فضايي محله شده و سبب انتظام بخشي ساختار فضايي و كالبدي محله متناسب با شرايط و ويژگي‌هاي كالبدي و فضايي مختص آن شود. نتيجه گيري: ايجاد تغييرات در ساختار كالبدي– فضايي و كاركردي در مراكز محله حكم آباد به صورت يك ضرورت احساس مي‌شود چرا كه تقويت هويت كالبدي و احياي سرزندگي درون محله‌ و انسجام بخشي به ساختار كلي محله بدون باززنده‌سازي مراكز اين محله و گذر اصلي آن محقق نمي‌شود.