بررسي اثر عصاره هيدروالكلي و فراكسيون‌هاي اتيل استات و ان بوتانول گياه غافث Agrimonia eupatoria برترميم نورون‌هاي آلفا شاخ قدامي نخاع پس از كمپرسيون عصب سياتيك در موش‌هاي صحرايي نر

زمينه ﻭ ﻫﺪﻑ: قطع عصب يا كمپرسيون، سبب تخريب جسم سلولي نورون هاي شاخ قدامي نخاع مي شوند. ضايعه عصب محيطي به صورت رتروگراد بر جسم سلولي نورون هاي آلفا تاثير و سبب دژنراسيون مركزي نورون ها در نخاع مي شود. گياه غافث (Agrimonia eupatoria)از خانواده گل سرخيان داراي آثار آنتي اكسيداني و ضد التهابي است و در بقا و تقسيم نورون ها موثر است. بنابراين اين پژوهش با هدف تعيين آثار نوروپروتكتيوي عصاره هيدروالكلي گياه غافث بر دانسيته نوروني پس از كمپرسيون عصب سياتيك در رت انجام شده است.روش بررسي: در اين مطالعه تجربي ابتدا 36 راس رت نر نژاد ويستار با وزن 300-250 گرم به صورت تصادفي به شش گروه شش تايي شامل گروه هاي كنترل، كمپرسيون، تيمار A (كمپرسيون+ عصاره هيدروالكلي با دوز mg/kg 75 )، تيمار B (كمپرسيون+ فراكسيون اتيل استات با دوز mg/kg75)، تيمار C (كمپرسيون+ فراكسيون ان بوتانول با دوز mg/kg 75)و تيمار D (كمپرسيون+ فاز آبي با دوز mg/kg75) تقسيم شدند. عصاره هيدروالكلي گياه غافث با روش سوكسله تهيه شد. درگروه كنترل پس از بيهوش كردن رت ها، عضله در محل عصب سياتيك بدون آسيب عصب شكافته شد و در گروه كمپرسيون و گروه تيمار عصب سياتيك پاي راست به مدت 30 ثانيه تحت كمپرسيون قرار گرفت. نخستين تزريق عصاره به صورت داخل صفاقي بلافاصله بعد از كمپرسيون عصب و دومين تزريق هفت روز بعد انجام شد. بعد از 28 روز، رت ها تحت روش پرفيوژن قرار گرفته و سپس از نخاع قسمت كمري نمونه برداري شد و نمونه ها پس از طي مراحل پاساژ بافتي و بلوكه كردن به طور سريالي برش هايي تهيه و با آبي تولوئيدين و اريتروزين رنگ آميزي شد. دانسيته نوروني به روش دايسكتور و متد استريولوژي محاسبه و نتايج گروه ها توسط آناليز (Post Hoc) و Anova با هم مقايسه شدند.يافته ها: نتايج مقايسه دانسيته نوروني بين گروه كمپرسيون و گروه هاي تيمار نشان داد كه تمام گروه هاي تيمار اختلاف معناداري در دانسيته نوروني با گروه كمپرسيون داشته اند(0.001 P). به طوري كه بيشترين دانسيته نوروني به ترتيب مربوط به گروه ان بوتانول با ميانگين (34 ± 1864) سپس گروه هيدروالكلي با ميانگين ( 29 ± 1614) و فاز آبي (24 ±1597) و در نهايت گروه اتيل استات با ميانگين (33 ± 1292) است.نتيجه گيري: به نظر مي رسد كه عصاره هيدروالكلي گياه غافث سبب افزايش دانسيته نورون آلفا شاخ قدامي نخاع پس از كمپرسيون عصب سياتيك در در موش هاي صحرايي نر مي شود كه شايد به دليل داشتن تركيب هايي مانند توكوفرول كه آثار آنتي اكسيداني و ضد آپوپتوزي دارد مي توانند در ترميم سيستم عصبي موثر باشند.