مباني شرعي و اخلاقي فرزندآوري با وجود نهي پزشكي به دليل معلوليّت فرزند

زمينه و هدف: با وجود مطلوبيّت فرزندآوري براي زوجين در غالب موارد، گاه وجود معلوليّت‌هاي خطرناك ذهني، رواني و جسمي براي فرزند در اثر علل ژنتيكي و يا مادرزادي، سبب مي­ شود تا پزشك، زوجين را به­رغم ميل باطني و البته به استناد دلايل و مدارك پزشكي، از فرزنددار شدن نهي ­كند. از آنجا كه در منابع فقهي، درخصوص حكم و وظيفه زوجين در مواجهه با اين پديده، اظهارنظر صريحي صورت نگرفته است در اين نوشتار برآنيم تا حكم جواز يا عدم جواز فرزندآوري در فرض مورد بحث را مبتني بر ادله و مباني فقهي و نيز اخلاقي مورد بررسي قرار دهيم. مواد و روش‌ها: اين پژوهش با استفاده از روش توصيفي - تحليلي، مباني تحقيق را تبيين كرده و با استناد به منابع كتابخانه­ اي، حكم فرزندآوري با وجود نهي پزشكي را در منابع فقهي و البته با نگاهي اخلاق مدارانه به موضوع، مورد مداقه و بررسي قرار مي ­دهد. يافته‌ها: از آنجا كه ادله عدم جواز بارداري در فرض ايجاد معلوليت براي فرزند از قوت بيشتري برخوردار است بايسته است كه قانون­گذار عرفي مبتني بر مباني فقهي، وجاهت قانوني براي چنين منعي ايجاد نمايد. ملاحظات اخلاقي: كليه مراحل انجام اين تحقيق با تكيه بر اصول اخلاقي، رعايت امانت­داري، و صداقت صورت گرفته است. نتيجه‌گيري: تحليل ادله و مباني فقهي، حاكي از اين است كه چنان­چه نهي پزشك به صورت محتمل باشد بارداري در شرايط ايجاد خطر براي فرزند، كراهت شرعي دارد، اما اگر نهي پزشك، قطع يا ظنّ قوي ايجاد كند بارداري اختياري زوجه جايز نيست. ضمن اين­كه مباني اخلاقي همچون وجدان اخلاقي نيز بارداري در اين شرايط را مخالف كرامت انسان و عدالت و انصاف دانسته و مصداق سوءاستفاده از حقّ به وسيله‌ي والدين مي­ پندارد؛ در نتيجه، از نظر اخلاقي نيز اين عمل، منهيّ است.

No English Abstract