امكان سنجي فقهي رفع محدوديت زماني سقط جنين آنانسفال

زمينه و هدف: آنانسفالي يكي از ناهنجاري‌هاي جنيني است كه بر اثر نقص بسته شدن لوله‌ي عصبي در ناحيه‌ي سر جنين ايجاد مي‌شود. اين بيماري اغلب در دوره بارداري و گاها پس از تولد، منجر به مرگ جنين يا نوزاد مي‌شود و لذا به عنوان ناهنجاري مغاير با حيات، از موارد جواز سقط جنين قبل از 4 ماهگي است. مع‌الوصف با عنايت به محدوديت جواز مذكور تا قبل از ولوج روح و سن چهار ماهگي جنين، در صورت تشخيص ديرهنگام اين بيماري با ممنوعيت شرعي و قانوني سقط مواجه مي‌شويم. نگارش حاضر با عنايت به علم و قطع به نابودي اين جنين‌ها، به دنبال امكان‌سنجي فقهي و حقوقي جواز سقط چنين جنين‌هايي پس از چهار ماهگي است. مواد و روش‌ها: اين پژوهش با استفاده از روش توصيفي-تحليلي نگاشته شده و جمع ­آوري داده ­ها نيز بر با استفاده از روش كتابخانه ­اي و با مراجعه به كتب و منابع فقي، حقوقي و پزشكي صورت گرفته است. يافته‌ها: از ميان بيماري‌هاي جنيني غيرقابل درمان، ابتلا به بيماري آنانسفالي كه عبارت از معلوليت در ساختار فيزيولوژيك مغز است، بـه عنوان يـكي از مـوارد ناهـنجاري­هاي جنيني كـه بـه علت عقب­افتادگي يا ناقص­الخلقه بودن موجب حرج مادر مي­شود، مشمول قانون سقط درماني مي‌شود. در اين ميان، يكي از مسائلي كه زنان باردار داراي جنين‌هاي ناهنجار با آن رو به رو هستند، اخذ مجوز سقط جنين فقط تا موعد 4 ماه است. مشكلات ناشي از اين امر، در مادران داراي جنين آنانسفال قابل توجه است. با عنايت به قطعيت علم پزشكي در عدم قابليت حيات اين جنين‌ها حتي پس از تولد، مسئله گذر از اين محدوديت زماني براي اخذ مجوز سقط پس از 4 ماهگي از مسائل قابل توجه است. پشتوانه‌هاي فقهي قوانين در نظام حقوقي ايران، محقق را ناگزير از فحص ادله قابل استفاده در فقه اسلامي به منظور دست‌يابي به راهكارايي مبتني بر ادله عقلي و نقلي در اين زمينه مي‌نمايد. ملاحظات اخلاقي: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعايت اصالت متون، صداقت و امانت­داري رعايت شده است. نتيجه‌گيري: يافته­ هاي پژوهش نشان مي­ دهد كه با استناد به ادله‌­اي چون قياس اولويت (قياس با مرگ مغزي) و بهره‌گيري از مفاد قاعده لاضرر و لاحرج تمسك مي­توان حكم به جواز سقط جنينِ آنانسفال حتي بعد از موعد 4 ماه را اثبات كرد

No English Abstract