نظارت كشور مبدأ بر شركت چندمليتي؛ چالش صلاحيت و مسئوليت فرامرزي

زمينه و هدف: بازيگران غيردولتي به تدريج در كنار دولت­ ها به نقش ­آفريني در فضاي روابط بين ­المللي پرداختند. حوزه ­هاي مختلفي از جمله اقتصاد، تجارت، امنيت، محيط زيست، و... تبديل به عرصه مهمي براي فعاليت بازيگران غيردولتي شد. يكي از موضوعات خاص در اين زمينه، چالش نظارت بر شركت­ هاي چند مليتي مي­ باشد. مواد و روش‌ها: اين تحقيق از نوع نظري بوده ‌روش تحقيق به صورت توصيفي تحليلي مي باشد و روش جمع آوري اطلاعات بصورت كتابخانه اي است و با مراجعه به اسناد، كتب و مقالات صورت گرفته است. يافته‌ها: رويكرد دولت­ هاي ميزبان در حال توسعه درخصوص تعهد شركت­ هاي چندمليتي اين است كه به ايجاد قوانين انعطاف­ پذير در زمينه صلاحيت بين­ المللي و همچنين همگام با نيازهاي جامعه بين­ المللي حركت كند. اصول غيرالزامي فعلي اين قابليت را دارد كه براي ايجاد تعهدات عرفي نوين به كشور مبدا و شركت هاي چندمليتي مساعدت رسانند. ملاحظات اخلاقي: در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعايت اصالت متون، صداقت و امانت­داري رعايت شده است. نتيجه‌گيري: در شرايطي كه كشورهاي مبدأ قادرند بر استانداردهاي شركت­ هاي چندمليتي فرامرزي اثر بگذارند، محدود كردن مسئوليت­ هاي اين دولت ­ها به حوزه صلاحيت سرزميني صحيح به نظر نمي­ رسد. گرچه حقوق بين ­الملل براي ارزيابي قانون طرح­ هاي برون­مرزي كشور مبدأ در بعضي حوزه­ ها تا كنون اصول مناسبي ارائه نداده است. اما اثرات اين شركت­ ها در شرايط اقتصادي كشور مبدأ و كشور ميزبان، شرايط حقوق بشر، سلامت و ايمني كارگران، مـحيط زيست و حـقوق مصرف ­كنندگان يك هـدف منعطف­ تر براي صلاحيت را توضيح مـي­ دهد.

No English Abstract