بررسي و مقايسه آثار رشد شهري بر سيماي سرزمين مناطق 4 و 9 شهر كرج جهت بازنگري در روند برنامه ريزي سكونتگاه ها

Investigation and Comparison of Urban Growth Effects on Landscape of 4 and 9 Areas of Karaj to Revise the Settlement Planning Process

امروزه تغيير در كاربري و پوشش اراضي در اثر عامل بسيار اثرگذار افزايش جمعيت ايجاد مي‌شود. تغيير سيماي سرزمين از طريق تغيير پوشش و كاربري اراضي صورت مي پذيرد. اين مطالعه به منظور بررسي، مقايسه و تحليل آثار رشد شهر بر سيماي سرزمين دو منطقه از شهر كرج با ماهيت ساختاري متفاوت و بررسي روند تغييرات سيماي سرزمين در اثر رشد شهري انجام شده است. به منظور تهيه نقشه‌هاي پوشش سرزمين و آشكارسازي تغييرات، از تصاوير ماهواره اي و سنجه‌هاي سيماي سرزمين استفاده شد. پوشش­ هاي زمين در سه كلاس عمدة پوشش گياهي (فضاي سبز) در كلاس يك، فضاي باز در كلاس دو و ساخت و ساز در كلاس 3 طبقه بندي شدند. تجزيه و تحليل سنجه‌هاي سيماي سرزمين در منطقه 4 حاكي از آن است كه مساحت طبقه ساخت و ساز شهري در بازه زماني 15 ساله 48 درصد رشد داشته و اثرات اين رشد مبناي كاهش ميزان مساحت طبقه هاي فضاي سبز و باز به ترتيب به ميزان 19 و 39 درصد گرديده است. اين نتايج در منطقه 9 نيز با توجه به كاهش يك درصدي از مساحت طبقه پوشش فضاهاي سبز از كل سيماي سرزمين منطقه به همراه كاهش تعداد اين لكه ها مبين حذف شدن لكه هاي فضاي سبز مي باشد. بنابراين با اين روند تخريب وكاهش وسعت و پيوستگي شبكه موزاييك لكه هاي فضاي سبز و باز شهري، ارائه خدمات اكولوژيكي و بهبود كيفيت محيط زيست اين مناطق در معرض تهديد قرار دارند. لذا الگو برداري از مدل ­هايي كه اصول اكولوژي سيماي سرزمين را در برنامه ­ريزي و مديريت شهري بيان مي كند در اقدامات توسعه اي، اصلاحي و احياء ساختار اكولوژيكي سرزمين بسيار ضروري مي باشد.

Today, changes in land use and land cover are caused by a very important factor affecting population growth. Landscape change is done by changing the cover and land use. This study was conducted to investigate, compare and analyze the effects of urban growth on the landscapes of two regions of Karaj with different structural natures and to investigate the trend of land landscape changes due to urban growth. Satellite images and landscapes were used to produce land cover maps and detect changes. Ground cover was classified into three main classes of vegetation, open space and construction. The analysis measures the landscape in area 4 indicate that a floor area of the urban construction period of 15 years, 48 percent and the effects of this growth on reducing the floor area of green and open space by as much as 19 and 39 Percentage is up. These results in Zone 9 also indicate the removal of patches of green space due to a one percent reduction in the total area of green space coverage from the total landscape. Thus, the extent and continuity of the network and reduce the destruction of open green space and urban mosaic spots, providing ecological services and improve environmental quality in these areas are threatened. Therefore, modeling the models that express the principles of land landscape ecology in urban planning and management is essential in the development, remediation, and restoration of the ecological structure of the land.