عنوان مقاله :
زمينه هاي سياسي شكل گيري مهاجرت علويان به ايران در دوره عباسي و تاثير آن بر گسترش تشيع
پديد آورندگان :
دهقان پور ، زهره دانشگاه ميبد dehghanpour@meybodacir - گروه ايرانشناسي , بيات ، علي دانشگاه تهران - گروه تاريخ و تمدن , قائدان ، اصغر دانشگاه تهران - گروه تاريخ و تمدن qaedan@utacir
كليدواژه :
مهاجرت , تشيع , علويان , امام رضا(ع) , زمينه سياسي , دوره عباسي , ايران
چكيده فارسي :
چرايي و چگونگي تداوم و گسترش اسلام با قرائت شيعي در بين ايرانيان در دوره عباسي و به طور خاص قرن سوم هجري، مساله پژوهش حاضر است. مساله مطرح شده در اين پژوهش، بررسي زمينه هاي سياسي، اجتماعي و فرهنگي گسترش تشيع در ابتداي قرن سوم هجري است. آن طور كه از اطلاعات منابع برداشت مي شود يكي از علل رشد فزاينده گروش ايرانيان به اسلام و مخصوصا اسلام با قرائت شيعي در دوره عباسي؛ وليعهدي امام رضا(ع) و حضور ايشان و ديگر مهاجران علوي در ايران است. سياست مذهبي خلفاي عباسي و بستر سياسي فراهم شده به وسيله آنان، به لحاظ تهديدها(دوره منصور، هارون، متوكل) و فرصت ها(دوره مامون)، زمينه را در درجه اول براي هجرت امام رضا و علويان و در ادامه به منظور انجام فعاليت هاي سياسي، اجتماعي و فرهنگي آنان آماده ساخت و زمينه ساز تحولات مهم فرهنگي در ايران گرديد. مهاجران در بستر سياسي موجود، با انجام فعاليت هاي مختلف سياسي، اجتماعي و فرهنگي، زمينه ساز تداوم و گسترش تشيع در ايران گرديدند. شرايط سياسي و اجتماعي موجود، بستر مناسب براي فعاليت هاي فرهنگي مهاجران و در نتيجه، گسترش تشيع و رسوخ آن در بين طبقه خاصه و به ويژه طبقه عامه جامعه را فراهم ساخت. روش تحقيق، توصيفي –تحليلي و شيوه گردآوري اطلاعات در اين پژوهش، كتابخانه اي و با استفاده از منابع متعدد اسلامي و شيعي است.