پديد آورندگان :
ضرغامي، سارا موسسه تحقيقات علوم باغباني اهواز - پژوهشكده خرما و ميوه هاي گرمسيري , مصدق، محمد سعيد دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي - گياه پزشكي , كچيلي، فرحان دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي - گياه پزشكي , اللهياري، حسين دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي كرج - دانشكده كشاورزي - گروه گياه پزشكي , راسخ، آرش دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي - گياه پزشكي
كليدواژه :
كنترل بيولوژيك , واكنش رفتاري , زمان دستيابي , قدرت جستوجوگري
چكيده فارسي :
در اين پژوهش واكنش تابعي وابسته به عمر ماده بالغ كفشدوزك Nephus arcuatus Kapur ، مهم‌ترين شكارگر (Newstead) Nipaecoccus viridis در شرايط آزمايشگاهي (دماي 1±30 درجه سلسيوس، رطوبت نسبي 5±65 درصد و دوره نوري به تاريكي 10:14 ساعت) مورد ارزيابي قرار گرفت. ابتدا تراكم‌هاي مختلف تخم شپشك (2، 4، 8، 15، 40، 65، 90 و 115 عدد) در اختيار ماده‌هاي بالغ 3 روزه قرار گرفت و تا 33 روزگي ادامه يافت. نتايج نشان داد سن ماده بالغ روي نوع واكنش تابعي، پارامترهاي حاصل از آن شامل زمان دستيابي (Th) و نرخ شكارگري (a) موثر است. ماده‌هاي بالغ در روزهاي 16، 24 و 28ام واكنش تابعي نوع سوم و در بقيه 30 روز عمر خود واكنش تابعي نوع دوم نشان دادند. با افزايش سن ماده‌هاي بالغ از 4 تا 17 روزگي زمان دستيابي كاهش و پس از آن افزايش يافت. اگرچه قدرت جستوجوگري تحت تاثير ماده‌ها قرار نگرفت. حداكثر نرخ شكارگري تحت تاثير سن ماده‌ها بود و حداكثر نرخ شكارگري در روزهاي 12، 14، 15، 17، 18، 20 و 25 ام از عمر ماده بالغ مشاهده شد. ميانگين حداكثر نرخ شكارگري 156/6 تخم در روزهاي 17 و 18ام برآورد شد. براساس نتايج بدست آمده بهترين زمان استفاده از اين كفشدوزك در يك كنترل بيولوژيك اشباعي، به ويژه هنگامي كه شپشك در مرحله تخم بوده، 25 روز ابتدايي عمر ماده‌ها مي‌باشد زيرا در اين زمان قادرند به طعمه بيش‌تري حمله كنند.
چكيده لاتين :
This study has evaluated the age-specific functional response of the females of Nephus arcuatus Kapur, as the major predator of Nipaecoccus viridis (Newstead). The varying density of N. viridis eggs (2, 4, 8, 15, 40, 65, 90, and 115) were offered to 3 to 33 days of the lifespan of the female adults under laboratory conditions (30 ± 1 °C, 65 ± 5% RH and a photoperiod of 14L: 10D h). The age of female adults affected functional responses, its parameters (handling time (Th) and attack rates (a)), and predation rate by N. arcuatus. Females exhibited functional response type III during 16th, 24th and 28th days of their life. Conversely, the functional response during the other 30 days of female life changed from functional response type III to type II. The handling time decreased significantly from the 4th to 17th day as female age increases and then increased, whereas, the attack rates did not significantly change with higher age of the predator. The maximum attack rate values were found on the 12th, 14th, 15th, 17th, 18th, 20th and 25th days of female adults. The maximum mean predation rate was 156.6 eggs on the 17th and 18th days. Accordingly, the best time to use females of this predator in an inundative biocontrol agent is during the first 25 days of females' age, when the predator is more capable to attack the prey, especially when N. viridis is in the egg stage.
