مقايسه رفاه ذهني ساكنان متن و حاشيه كلان شهر مشهد و عوامل موثر بر آن

The Comparison of Subjective Well-being among Urban and Urban-Rural Fringe Residents of Mashhad Metropolis

زمينه و هدف طي سال‌هاي اخير شاخص رفاه ذهني ملت‌ها، در كنار شاخص‌هاي مهم سلامت و بهداشت كه براي سنجش عملكرد سياستگذاران به صورت سنتي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، به عنوان يك معيار ارزيابي جديد معرفي شده است. اين پژوهش با هدف مقايسه رفاه ذهني ساكنان متن و حاشيه كلان‌شهر مشهد و تعيين عوامل موثر بر آن انجام شد. روش و مواد مطالعه حاضر يك مطالعه توصيفي-مقطعي و جامعه آماري آن ساكنان متن و حاشيه كلان‌شهر مشهد هستند كه از بين آنها 300 نفر با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي دو مرحله‌اي انتخاب شده‌اند. جمع آوري داده ها با مصاحبه‌هاي ساختاريافته و با استفاده از پرسشنامه طراحي شده توسط محققان انجام شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افراز STATA-14.2 و با بهره‌بري از تكنيك‌هاي اقتصادسنجي پرابيت ترتيبي و نيز ارايه نتايج بررسي توصيفي داده‌ها و مطالعه همبستگي بين آنها تجزيه و تحليل شد. يافته ها ميانگين (انحراف معيار) سطح رفاه ذهني در حاشيه نشينان (0/9) 2/9 به صورت معناداركمتر از ساكنان مشهد (1/0) 3/3 در مقياس هفت تايي بود (0/1>P). ميزان رضايت مالي نسبي افراد، از اثرگذارترين متغيرها بر سطح رفاه ذهني بود و هر واحد كاهش آن، سبب افزايش شش درصدي در احتمال ناراضي بودن افراد در كل نمونه شد (0/01>P). به‌علاوه، شاخص ميزان باورهاي مذهبي، داراي اثرگذاري معنا‌دار دو درصدي (0/1>P) بر كاهش احتمال ناراضي بودن ساكنان شهر مشهد است، در حالي كه اين تاثير در بين حاشيه‌نشينان معنادار نيست. نتيجه‌ گيري: مطالعه نشان داد كه سطح رفاه ذهني حاشيه نشينان مشهد كمتر از ساكنان اين كلان شهر است. رضايت نسبي مالي افراد، جنسيت، برخورداري از تحصيلات دانشگاهي و سطح بالاتر عواطف مثبت در كل نمونه، ميزان باورهاي مذهبي فقط در نمونه شهرنشينان و جنسيت، تاهل و مالكيت خانه در بين حاشيه نشينان از عوامل مهم و اثرگذار بر رفاه ذهني هستند.

Background and Objective: Along with general health indices, policymakers have been increasingly dealing with the Subjective well-being (SWB) of society as a criterion to evaluate their performance. The objective of this study was to investigate urban-outskirts differences in SWB levels of Mashhad dwellers while focusing on different determinants of SWB. Materials and Methods: This descriptive-cross-sectional study was conducted in the city and outskirts of Mashhad metropolis based on the data obtained from structured interviews according to a designed questionnaire with 300 people. Participants were selected using the stratified two-stage cluster sampling method. Data analysis was performed using 14.2 STATA software using Ordered Probit econometric techniques and presented the results of descriptive data analysis and correlation study between them. Results: The mean (SD) score of SWB of the outskirts dwellers on a seven-point scale was significantly lower than urban dwellers: 2.9 (0.9) vs. 3.3 (1.0) (P<0.1). The relative financial satisfaction of individuals is one of the most influential variables on the level of SWB, and a unit decrease of it decreases the probability of dissatisfaction of individuals by 6% in the whole sample (P <0.01). Besides, a unit increase in the index of religious beliefs has a significant effect of 2% (P<0.1) on the reduction of the probability of dissatisfaction of city dwellers, while this effect is not significant among the other group. Conclusion: Living on the outskirts reduces the level of SWB. Being more satisfied with the financial status and that of the family, and having more positive emotions, being a woman and having academic education in the whole sample, having a more religious belief in city dwellers moreover being a woman, living with a partner and owning a property in outskirt dwellers are significant determinants.