آيا استدلال از طريق تنظيم ظريف خداباورانه است؟

استدلال بر وجود خدا از طريق توسل به تنظيم‌ظريف كيهان، تنظيم‌شدگيِ ظريف جهان را به منظور شكل‌گيري حيات انساني، شاهدي بر وجود خداوند تلقي مي‌كند. بر خلاف باور رايج، استدلال تنظيم‌ظريف، در صورت‌بندي مرسوم، نه موفق است و نه خداباورانه. استدلال خواهم كرد كه (1) اگر تنظيم‌شدگي ظريف جهان بيشتر از حد مورد نياز باشد، اين حقيقتي نخواهد بود كه خداباور مايل به استفاده از آن براي حجت آوردن له وجود خداوند باشد. (2) از ديد خداباور دو اشكال به استدلال تنظيم‌ظريف وارد است: نخست، اشكال «زياده‌روي»، كه بيان مي‌دارد اين استدلال رويدادهاي نامحتمل ديگري را نيز شاهدي بر وجود خدا تلقي مي‌كند، كه خداباور از آنها چنين تفسيري ندارد. دوم، اشكال «شليك‌به‌خود»، كه بيان مي‌دارد استدلال تنظيم‌ظريف نقض‌غرض خداباور است. سوم، در استدلال تنظيم‌ظريف فرض شده است كه به وقوع پيوستن رويدادي نامحتمل نيازمند تبييني متفاوت نسبت به تبيين وقوع رويدادهاي محتمل است، كه پيشفرض نادرستي است و به اعتراض «خداي رخنه‌ها» دچار مي‌شود. خداباور نيز مستقلاً اين تمايز را نمي‌پذيرد. بنابراين، استدلال تنظيم‌ظريف مبتني بر مفروضاتي است كه با خداباوري، در معناي متعارف، سازگار نيست.