عجين شدن نقشي؛ مدلي از عجين شدن افراد درسازمان اسلامي با رويكرد قرآني

هدف پژوهش حاضر، طراحي مدل عجين شدن نقشي منابع انساني با رويكردي قرآني در سازمان اسلامي در سال 1399 است. اين پژوهش كيفي با راهبرد تحليل محتوا از نوع قياسي با مطالعه ادبيات موجود آغاز شده است. در ادامه مؤلفه‌ها با قرار دادن تمامي آيات به‌عنوان جامعه پژوهش و بااستفاده از روش تدبر در قرآن، با راهبرد مسئله‌محور استنباط شدند و تعداد 69 آيه نمونه به‌شيوه هدفمند تا رسيدن به اشباع مقوله‌اي انتخاب و به روش مفهوم يابي تدبّر در قرآن مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌هاي پژوهش مدل قرآني شامل مضامين فراگير مفهوم، عوامل اثرگذار و آثار عجين شدن نقشي بود. همچنين ايمان و عمل صالح به‌عنوان دو مضمون پايه‌اي تعريف عجين شدن شناخته شدند. مضامين پايه عوامل سازماني، شامل مؤلفه‌هاي عدالت و حمايت سازماني، تبيين و شفاف‌سازي و خصوصيات رهبري بودند و خصوصيات فردي و زندگي بيروني به‌عنوان مضامين پايه عوامل فردي اثرگذار بر عجين شدن نقشي، شناسايي شدند. همچنين فضاي مثبت سازماني، موفقيت و بقاي سازمان به‌عنوان مضامين پايه‌اي آثار سازماني و پاداش ابدي، سلامتي روحي و جسمي، رشد و توسعه فردي، بركت روزي و توازن كار و زندگي به‌عنوان مضامين پايه‌اي آثار فردي عجين شدن نقشي معرفي شدند. در تحقيق حاضر از اتقان و افاده براي سنجش اعتبار دروني و بيروني پژوهش استفاده شده است. نتايج تحقيق مي‌تواند به بسط دانش نظري مديريت منابع انساني و زمينه‌سازي اجراي مفاهيم ارزشي ديني در سازمان‌هاي امروزي به‌خصوص نهادهاي فرهنگي، آموزشي و تربيتي كمك كند. و خصوصيات فردي و زندگي بيروني به عنوان مضامين پايه عوامل فردي اثرگذار بر عجين شدن نقشي، شناسايي شدند. عبارت «عجين شدن نقشي» برگرفته از عبارت عجين شدن كاركنان (employee engagement) است كه باتوجه به ديدگاه قرآني مبني بر عجين شدن انسان با تمامي نقش‌هاي پذيرفته شده، به عجين شدن نقشي ارتقاء يافته است.