بررسي واكنش عملكرد دانه و برخي صفات زراعي ارزن دم روباهي (.Setaria italica L) به محلول‌پاشي تنظيم كننده هاي رشد در شرايط تنش خشكي

به منظور ارزيابي تأثير تنظيم‌كننده‌هاي رشد بر عملكرد و ويژگي هاي مورفوفنولوژيكي ارزن دم روباهي در شرايط تنش خشكي، آزمايشي به‌صورت كرت هاي يك‌بار خردشده در قالب طرح بلوك هاي كاملاً تصادفي با 3 تكرار در دو سال زراعي 1396 و 1397 در مزرعه آموزشي دانشگاه آزاد اسلامي واحد بيرجند انجام شد. تنش خشكي به‌عنوان عامل اصلي در سه سطح شامل (آبياري در حد 100، 70 و 30 درصد نياز آبي گياه به ترتيب شاهد، تنش متوسط و شديد) و محلول‌پاشي تنظيم‌كننده‌هاي رشد به‌عنوان عامل فرعي در پنج سطح شامل (عدم محلول‌پاشي، محلول‌پاشي اسيد ساليسيليك 1 ميلي مولار، پوتريسين 1 ميلي مولار، اسيد هيوميك 1.5 كيلوگرم در هكتار و متانول 25 درصد حجمي) بودند. نتايج حاصله نشان داد با افزايش شدت تنش خشكي از تعداد روز تا ظهور پانيكول، تعداد روز تا رسيدگي فيزيولوژيك و طول دوره پر شدن دانه در هر دو سال كاسته شد. با كاهش نياز آبي به 30 درصد، هر يك از صفات تعداد پانيكول بارور در مترمربع، تعداد دانه در پانيكول و وزن هزار دانه به ترتيب معادل 43.6، 34.2 و 10.4 درصد كاهش نشان دادند. بررسي اثر متقابل آبياري در محلول‌پاشي نشان داد بهترين تيمار در شرايط آبياري مطلوب، محلول‌پاشي اسيد هيوميك بود كه منجر به افزايش 28 درصدي عملكرد دانه نسبت به شاهد شد اما در شرايط تنش متوسط و شديد خشكي محلول‌پاشي متانول با بهبود 33 و 19.6 درصدي عملكرد دانه نسبت به شاهد در مقايسه با ساير تنظيم كننده هاي رشد برتري داشت.