نقش همزيستي ميكوريزي در كاهش تنش اكسيداتيو ناشي از فلز سنگين منگنز در گياه پسته

به منظور بررسي و اثبات نقش مثبت و احتمالي همزيستي اكتوميكوريزي گياه پسته رقم فندقي با قارچ Agaricus bisporus در مقاومت به غلظت هاي متفاوت از فلز منگنز ، آزمايشي به حالت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با پنج سطح فلز منگنز( 0، 200، 400، 600 و 800 ميكروليتر) و دو سطح تلقيح و عدم تلقيح با اين قارچ، در سه تكرار اجرا گرديد و تاثير اين همزيستي بر پاسخ آنتي‌اكسيداني گياه، پراكسيداسيون ليپيدي، درصد آغشتگي ريشه ها و ميزان تجمع فلزي در اندام هوايي و ريشه‌هاي گياهان ميكوريزي وغيرميكوريزي مورد بررسي قرار گرفت. بر اساس نتايج، تحت شرايط تنش فلز سنگين منگنز، افزايش فعاليت آنزيمهاي آنتي اكسيدان و كاهش ميزان پراكسيداسيون ليپيدي در گياهان ميكوريزي در مقايسه با گياهان غيرميكوريزي مشاهده شد. كاهش محتواي آسكوربات و گلوتاتيون و كاهش معني دار درصد آغشتگي ريشه‌ها نيز با افزايش غلظت فلز سنگين مشاهده شد. ميزان فلز منگنز منتقل شده از ريشه به بخش هوايي در گياهان همزيست شده با قارچ كمتر از گياهان غيرهمزيست بود. بنابراين مي‌توان نتيجه گرفت كه قارچ ميكوريزي Agaricus bisporus به لحاظ بهبود سيستم دفاعي آنتي اكسيدان و ممانعت از انتقال فلز سنگين به بخش هوايي، خطرات ناشي از تنش فلزات سنگين بر رشد گياه پسته را تعديل مي‌نمايد.