نقش ويژگي‌هاي فردي، اقتصادي- اجتماعي خانوار و پيكره‌بندي معابر بر پياده روي دانش‌آموزان دبستاني شهر شيراز

The Effect of Individual and Socio-Economic Properties of Families and Street Configuration on the Walking of Elementary Students of Shiraz City

امروزه سبك زندگي كودكان به طور فزاينده‌اي­ به سمت كم­تحركي پيش رفته است، پياده­روي بين خانه و مدرسه مي­تواند راهي نسبتاً مناسب و در دسترس براي افزايش فعاليت فيزيكي روزانه دانش ­آموز ­باشد. هدف اين پژوهش، بررسي روابط ميان ويژگي­هاي فردي، اقتصادي-اجتماعي خانواده و پيكره­بندي معابر بر پياده­ روي دانش ­آموزان دبستاني مدارس دولتي است. بدين منظور ابتدا شش منطقه از شهر شيراز با ويژگي­هاي متفاوت از نظر پيكره­بندي معابر انتخاب و سپس به صورت تصادفي، 18 دبستان دولتي دخترانه و پسرانه انتخاب و از ميان مدارس نمونه، 1021 دانش­آموز به صورت تصادفي انتخاب شده‌اند. بنابراين اطلاعات فردي و خانوار در قالب اطلاعات زمينه­اي توسط والدين در قالب پرسشنامه جمع­آوري و اطلاعات پيكره­بندي معابر با استفاده از نرم افزار Depth Map در محدوده­ 1200 متر اطراف مدرسه استخراج شد. يافته­ها نشان­داد كه بين متغيرهاي زمينه­اي سن و تعداد فرزند خانوار رابطه مثبت و بين جنسيت، تحصيلات پدر، مالكيت خودرو و تعداد افراد داراي گواهي­نامه در خانوار با پياده­روي كودك رابطه منفي وجود داشت. در ميان ويژگي­هاي پيكره ­بندي معابر، انتخاب، اتصال و هم­افزايي رابطه ­اي مثبت و عمق رابطه ­اي منفي با پياده ­روي دانش­آموز به مدرسه داشتند. علاوه براين، فاصله به عنوان مهمترين عامل داراي رابطه منفي با پياده ­روي دانش ­آموزان بود. اين مطالعه شواهد مهمي را براي برنامه ­ريزان و سياست­گذاران شهري در مورد اهميت پيكره­بندي معابر اطراف مدرسه بر روي سفر دانش ­­آموزان فراهم مي­كند. يك اصل مهم اين است كه، طراحي يك شبكه خيابان با دسترسي و ارتباط بالا و همچنين افزايش خوانايي معابر، مي­توان ادراك والدين و دانش­آموزان را جهت استفاده از پياده ­روي بين مدرسه و خانه سوق داد.

Today, the lifestyle of children is increasingly changing to sedentary. Walking between home and school can be a relatively convenient and possible plan to increase the student’s daily physical activity. The present study aimed to investigate the relationship between individual and socio-economic properties of families and street configuration on the walking of elementary students of public schools in Shiraz city. For this purpose, six regions of Shiraz with different features have been selected initially in terms of passages configuration, then 18 public elementary schools for girls and boys as well as 1021 students were randomly selected. Therefore, parents in the questionnaires filled background information, including personal and family information, and street configuration was extracted around 1200m of the schools using Depth Map software. The results showed that there was a positive and significant relationship between age and the number of children in the family, and there was a negative relationship between gender, father’s education, car ownership, and the number of the family members with the driving license. In addition, there was a positive relationship between street configuration, choice, connectivity, and synergy and a negative relationship between depth and walking of students. Moreover, the distance between home and school had a negative relationship as the most crucial factor with the walking of students. This study provides essential confirmation for urban planners and policymakers about the importance of street configuration around the school in the daily travel of students. One important principle is that designing a street network with high accessibility and communication and also increasing the legibility of streets can lead the perception of parents and students to use them in their walking between school and home.