بررسي تاثير ارتفاع از سطح دريا بر الگوي پراكنش گياهان در جنگل هاي زاگرس مياني (مطالعه موردي: جنگل‌ آموزشي، پژوهشي دانشگاه رازي كرمانشاه)

The effect of elevation on plant distribution pattern in central Zagros forests (case study: educational and research forest of Razi University)

براي استقرار گونههاي گياهي و پراكنش آنها عوامل بومشناسي نقش تعيينكننده دارند. هدف از اين تحقيق بررسي تاثير ارتفاع از سطح دريا بر الگوي پراكنش گياهان در جنگل‌هاي استان كرمانشاه است. به اين منظور سه كلاسه ارتفاعي 700-1000، 1000-1300 و 1300-1500 متر انتخاب شد. در هر ارتفاع 32 قطعهنمونه دايره‌اي شكل ده آري با الگوي آماربرداري منظم تصادفي در شبكه آماربرداري 100*100 متر پياده و در هر قطعه نمونه تعداد درختان ثبت شد و در هر قطعه نمونه دايرهاي يك پلات 5*5 متر براي بررسي درختچهها و يك پلات 1*1 متر براي بررسي پوشش علفي پياده شد. در بررسي الگوي پراكنش مكاني گياهان از شاخص‌هاي مبتني بر كوادرات استفاده شد. نتايج نشان داد بيشترين ميانگين شاخصهاي نسبت وارايانس به ميانگين، موريسيتا، موريسيتاي استاندارد شده، خوشه بندي ديويد – مور و گرين در كلاسه ارتفاعي 1000 تا 1500 متر مشاهده شد. در مورد درختچه‌ها و گياهان بيشترين مقدار ميانگين شاخص‌هاي مورد پژوهش در ارتفاع بيشتر از 1500 متر مشاهده شد. نتايج نشان داد كه اختلاف بين ميانگين شاخص‌هاي الگوي مكاني در كلاسه‌هاي ارتفاع از سطح دريا در سه لايه درختي، درختچه‌اي و گياهي معني‌دار است و تغييرات ارتفاع از سطح دريا بر الگوي پراكنش درختان تاثير دارد. نتايج نشان داد ارتفاع بيشتر از 1500 متر از سطح دريا داراي بيشترين مقدار (پراكنش درختان بيشتر كپه‌اي است) و ارتفاع كمتر از 1000 متر داراي كمترين مقدار ميانگين شاخص‌هاي مورد پژوهش بوده است. ارتفاع از سطح دريا بر الگوي پراكنش گياهان در جنگل‌هاي فوق تاثير دارد و كلاسه 1000-1500 متر كپه‌اي تر هستند

Ecological factors have a significant role in establishment, growth, survival and distribution of plant species in their natural environments. The aim of this study was to investigate the spatial distribution of trees, shrubs and herbaceous part of the central Zagros forests in Kermanshah. For this purpose, three elevation classes of less than1000, 1000-1500 and more than1500 m above sea level (asl) was selected. In each class, 32 circular plots (1000 square meters as circular), by random- regular inventory methods as 100 x 100 m were picked and the number of trees in each plot was recorded. In each circular plot, a micro- plot of 5 x 5 m (25 m2) to check shrubs and a plot of 1 x 1 meter (1 square meter) to check herbaceous and record the number of shrubs and herbaceous plant species were selected. Quadrat index or plot (Indicators ratio variance/mean, Morisita, Morisita standardized, cluster, and green) was used to investigate the spatial distribution of plants. The results showed the highest average of Variance/average, Morisita, Morisita standardized, clustering David - Moore and Green was observed in 1000-1500 m asl. Moreover, the highest average value of these indices for shrubs and herbaceous plant species was found in the classes of more than 1500 m asl. ANOVA revealed that the difference between spatial-pattern indices in elevation classes was significant in three layers of trees, shrubs, and herbs and the elevation significantly influenced tree distribution. A comparison of average indicators showed the highest value of studied indices was observed in more than 1500 m asl (Distribution of more trees are pile), while the lowest value was obtained in less than 1000 m asl. Elevation significantly influenced the distribution of plant species in these forests and the class 1000-15000 m asl is more cluster.