تأثير محلول پاشي اسيد ‌ساليسيليك و سلنيوم بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم ديم

Effect of foliar application of salicylic acid and selenium on yield and yield components of dry land wheat

به ­منظور بررسي اثرات محلول­پاشي اسيد ساليسيليك و سلنيوم بر ويژگي­هاي زراعي و درصد پروتئين دانه گندم ديم رقم سرداري، آزمايشي به­ صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش شامل محلول­پاشي اسيد ‌ساليسيليك به مقدار يك ميلي­مول در مراحل آبستني (تورم انتهايي)، گلدهي (گرده‌افشاني) و خميري شدن دانه همراه با شاهد (محلول‌پاشي با آب) و محلول­پاشي سلنيوم به مقدار 18 گرم در هكتار در سه مرحله ساقه ­دهي، سنبله ­دهي و شيري شدن دانه همراه با شاهد (محلول‌پاشي با آب) بود. نتايج تحقيق نشان داد كه هر دو ماده اسيد ‌ساليسيليك و سلنيوم موجب بهبود صفات مورد مطالعه شدند، به­ طوري­كه محلول‌پاشي اسيد ساليسيليك در مرحله گلدهي داراي بيش­ترين عملكرد زيستي (9202 كيلوگرم بر هكتار) و پروتئين دانه (3/11 درصد) و محلول‌پاشي سلنيوم در مراحل سنبله‌دهي و ساقه‌دهي داراي بيش­ترين عملكرد زيستي، طول سنبله، پروتئين دانه و تعداد پنجه بود. همچنين، مصرف توأم اسيد ساليسيليك و سلنيوم نسبت به مصرف جداگانه آن­ها نتايج بهتري بر ارتفاع گياه، عملكرد و اجزاي عملكرد گندم داشت، به‌طوري‌كه بيش­ترين عملكرد دانه، تعداد سنبله و تعداد دانه در سنبله در تيمارهاي محلول‌پاشي اسيد ساليسيليك- سلنيوم در مراحل گل دهي- ساقه‌دهي و آبستني- ساقه‌دهي مشاهده شد. بنابراين، نتايج اين تحقيق نشان داد كه محلول­پاشي اسيد ساليسيليك در مراحل آبستني و گلدهي همراه با محلول­پاشي سلنيوم در مراحل ساقه­ دهي و سنبله‌دهي، بهترين تيمارهاي اين آزمايش بودند و جهت بهبود عملكرد و اجزاي عملكرد گندم ديم پيشنهاد مي­شود.

To investigate the effects of foliar application of salicylic acid and selenium on agronomic characteristics and grain protein content of dry land wheat, Sardari variety, a experiment factorial was conducted in randomized complete block design with three replications. Experimental factors were foliar application of 1 mM salicylic acid at of booting, flowering and dough developmental stages along with control (spraying with water), and foliar application of 18 g/ha selenium at stem elongation, heading (spike emergence) and milk developmental stages along with control (spraying with water). The results showed that both salicylic acid and selenium improved the studied traits, so that foliar application of salicylic acid at flowering stage had the highest biological yield (9202 kg/ha) and grain protein (11.3%), and foliar application of selenium at heading and stem elongation stages had the highest biological yield, spike length, grain protein content and number of tillers. Also, combined application of salicylic acid and selenium compared to their separate application had better results on plant height, yield and yield components of wheat, so that the highest grain yield, number of spikes and number of grains per spike were observed in foliar application of salicylic acid-selenium at flowering-stem elongation and booting-stem elongation stages. Therefore, the results of this study showed that foliar application of salicylic acid at booting and flowering stages along with foliar application of selenium at stem elongation and heading stages were the best treatments in this experiment and it is recommended to improve the yield and yield components of dry land wheat.