ارزيابي الگوي كاشت برعملكرد و كيفيت برداشت مكانيزه ارقام كلاستر پنبه

Evaluation of planting patterns on the performance and quality of mechanical harvesting of cluster cotton cultivars

با وجودي كه قسمت اعظم مخارج توليد پنبه صرف برداشت دستي محصول مي‌باشد حركت در جهت مكانيزه كردن برداشت پنبه مي‌تواند نقش زيادي در كاهش هزينه‌هاي توليد و توسعه زراعت پنبه داشته باشد. با توجه به اين كه تغييرات در الگوي كاشت و كاهش فاصله رديف، خصوصيات مورفولوژيكي گياه پنبه را تحت تأثير قرار مي‌دهد، بررسي و مطالعه اين موضوع از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، بنابراين هدف از اين پژوهش ارزيابي اثر الگوي كاشت دو رديفه بر رشد، عملكرد و كيفيت برداشت ماشيني در ارقام كلاستر بوده است. مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسي اثرات الگوي كاشت و فاصله رديف بر عملكرد و كيفيت برداشت پنبه، آزمايش مزرعه‌اي به صورت اسپليت پلات (كرت‌هاي خرد شده) در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در ايستگاه تحقيقات كاركنده طي سالهاي 94-1393 ‌اجرا گرديد. ارقام كلاستر پنبه (T3، كاشمر و ساجدي) در عامل اصلي و الگوهاي كاشت شامل: يك رديفه (96 × 20 سانتي‌متر)، دو رديفه (96×10سانتي‌متر)، دو رديفه (96×20 سانتي‌متر) و دو رديفه (96×30 سانتي‌متر) در عامل فرعي قرار گرفتند. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار SAS انجام و براي رسم نمودار ها از نرم افزار Excel استفاده شد. يافته‌ها: نتايج تجزيه مركب اين پژوهش نشان داد كه، الگوي كاشت دو رديفه بر عملكرد، درصد زودرسي، عملكرد ماشين برداشت و افت پس از برداشت محصول معني‌دار شد. مقايسه ميانگين صفات نشان داد كاشت دو رديفه با فاصله رديفهاي 10 و 20 سانتيمتر در مقايسه با ساير الگوهاي كاشت بالاترين ميانگين عملكرد وش، زودرسي محصول و راندمان ماشين برداشت را داشت. همچنين نتايج ضريب همبستگي صفات نشان از رابطه معني‌داري بين عملكرد ماشين با ارتفاع تشكيل اولين شاخه زايا ، تعداد غوزه ، افت پس از برداشت و عملكرد در هكتار داشت. نتيجه گيري: اين تحقيق نشان داد ارقامي براي برداشت مكانيزه مناسبتر ميباشند كه داراي تيپ كانوپي بسته وموقعيت قرار گرفتن غوزه‌ها نزديك به شاخه اصلي بوده و تشكيل اولين شاخه زايا در ارتفاع بالاتري از سطح خاك و قسمت يقه گياه باشد. بنابر اين بايستي تغيير تراكم بوته و فاصله رديف به نحوي باشد كه بر عملكرد پنبه تاثير منفي نداشته باشد.

Although most cotton production costs are spent on manual harvesting of the product, moving toward the mechanization harvesting of production and development of cotton cultivation .In order to evaluate the effects of planting pattern and row spacing on quantity and quality of cotton harvesting, this experiment was carried out split- plot using RCBD with Four replications in Karkandeh Cotton Research Station Kordkooy, during 2014-2015. Main-plots were cluster varieties of cotton (T3, Kashmar and Sajedi) and sub-plots included four planting patterns (single row 20×0.96, twin row 10×0.96, 20×0.96, 30×0.96 cm). The composite analysis results showed that planting pattern of twin row was significant on yield, earliness percentage, performance of cotton harvesting machine and post harvest. Also Mean comparisons revealed that the 10 and 20 cm row spacing in the 96 cm row at center had the highest yield and earliness percentage and harvest efficiency in compared with other planting patterns. Also, the result of correlation coefficient of traits showed a significant relationship between machine yield and height of first sympodial from ground branch germination, number of bolls, post harvest losses and seed cotton yield. Finally, the plant density and row spacing should be changed in such a way that the cotton yield is not significantly affects.