زمينه‌ها و ظرفيت‌هاي زبان و ادبيات فارسي در هم‌گرايي منطقه‌اي كشورهاي حوزۀ تمدن ايران فرهنگي مطالعۀ موردي: افغانستان و تاجيكستان

studying and understanding the contexts and capacities of persian language and literature in the position of the most prominent component of iranian culture and identity in the context of cultural contexts in order to converge the regional countries of cultural iran ( relying on afghanistan and tajikistan )

زبان فارسي از شاخصترين مولفه‌هاي هويت ايرانيان و خط فارسي خط مشترك و عامل پيوند و وسيلهاي براي برقراري ارتباط ميان آنان شمرده شده است. اين زبان همچنين نقش ويژۀ انسجام بخشي در بسترسازي فرهنگي و تحقق هويت ملي را دارد. نقش زبان و ادبيات فارسي در جايگاه بر جسته‌ترين مولفۀ فرهنگي ميان ما و كشورهاي ايران فرهنگي به ويژه افغانستان و تاجيكستان اساساً ناشناخته مانده است. بررسي و شناخت زمينه‌ها و ظرفيت‌هاي عنصر مشترك در هويت، يعني زبان در تحكيم مولفههاي هويت، باورها، ارزش‌ها و نگرش‌هاي مشترك در طول زمان و نسل‌ها نقشي اساسي به عهده دارد. ارزشهاي برگرفته از مولفههاي هويت ايراني- اسلامي كه هم متعلق به فرهنگ اسلامي و هم جزئي از اجزاي فرهنگ ايراني است؛ بخشي از هويت ماست كه در ادبيات فارسي تجلي پيدا كرده است. در اين تحقيق سعي شده است با نگاهي به بستر تاريخي هويت فرهنگي مشترك با كشورهاي حوزۀ تمدني ايران فرهنگي، به چگونگي و كيفيت اين امر، مسائل پيرامون آن، راه‌كارهاي هم‌گرايي و موانع پيش رو پرداخته شود. پرداختن به اين امر در كشورهاي حوزه‌ي ايران فرهنگي، به‌دليل اشتراك‌ها و پيوندهاي فرهنگي، ضرورتي است كه بايد به آن اهتمام بيشتري ورزيده شود. تأكيد اين تحقيق بر دو كشور افغانستان و تاجيكستان بوده است. در اين مقاله سعي شده است اهميت و وجه ضرورت چنين كاري،‌ با نگاهي به بستر تاريخي هويت فرهنگي مشترك با كشورهاي حوزۀ تمدني ايران فرهنگي (به ويژه تاجيكستان و افغانستان مسائل پيرامون آن، امكان‌ها و موانع پيش رو پرداخته شود.

No abstract