مديريت سيلاب مناطق شهري ناشي از شكست احتمالي سد (مطالعه موردي سد قشلاق و شهر سنندج)

Flood Management of Urban Areas Due to Possible Failure of the Dam (casestudy: Gheshlagh Dam and Sanandaj City)

سدها اگرچه پتانسيلي در جهت دستيابي به اهداف كلان و ملي هستند، اما گاه زمينه لازم براي وقوع تهديدهايي را نيز فراهم مي‌آورند. يكي از اين تهديدها، خطر سيلاب ناشي از شكست احتمالي سدها براي سكونتگاه‌هايي است كه در نزديكي آن‌ها استقراريافته‌اند. در اين تحقيق شكست سد قشلاق، سدي كه در 12 كيلومتري شمال شهر سنندج مركز استان كردستان واقع گرديده، موردبررسي قرار گرفته است. شكست اين سد با استفاده از برنامه HEC- RAS تجزيه‌وتحليل شده و نتايج حاصل مؤيد آن است كه پس از شروع شكست سد، در مقاطع ابتدايي رودخانه سطح آب به ‌شدت بالاآمده و ارتفاعات طرفين رودخانه را به زير آب مي برد. اما توپوگرافي پائين‌دست سد به گونه اي است كه اگر چه بسياري از زمين هاي اطراف رودخانه به زير آب مي رود، ولي نواحي شهري چندان مستعد خطر سيل نسيتند. بااين‌حال باتوجه به مخاطرات جاني ايجاد شده در ساحل رودخانه، استفاده از سيستم هشداردهنده سيل به‌عنوان يك راهكار مؤثر پيشنهاد مي‌گردد.

Although dams have the potential to achieve macro and national goals, they sometimes also provide the necessary ground for threats to occur. One of these threats is the risk of flooding due to the possible failure of dams for settlements located near them. In this study, the failure of Gheshlagh Dam, a dam located 12 km north of Sanandaj, the capital of Kurdistan Province, has been investigated. The failure of this dam has been analyzed using the HEC-RAS program and the results confirm that after the start of the failure of the dam, in the early stages of the river, the water level rises sharply and submerges the heights on both sides of the river. But the downstream topography of the dam is such that although much of the land around the river is submerged, urban areas are less vulnerable to flood risk. However, given the risk to life on the riverbank, the use of a flood warning system is suggested as an effective solution.