مطالعۀ جامعه‌شناختي تاب‌آوري شهري (مطالعۀ موردي: شهر يزد)

Sociological Study of Urban Resilient (Case Study: Yazd City)

تاب آوري شهري به منظور ايجاد قابليت پيش بيني براي مقابله با رويدادهاي غيرقابل پيش بيني و ارايه هر چه بهتر خدمات در شهرها و رسيدن به شهري مقاوم و پايدار در دنيا مطرح است، اين پژوهش نيز با هدف بررسي وضيعت تاب آوري شهر يزد در ابعاد (اجتماعي، اقتصادي، زيست محيطي و كالبدي) صورت گرفته است. روش كلي پژوهش حاضر از نوع كيفي است. داده ها از طريق مصاحبه عميق بدون ساختار به دست آمده است و روش تحليل داده ها، تحليل مضمون مي باشد. يافته ها بيانگر اين است كه شهر يزد در زمينه ي تاب آوري شهري در ابعاد(اجتماعي، اقتصادي، زيست محيطي و كالبدي) نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارد. دين داري، تعلق به مكان بالا و سرمايه اجتماعي درون گروهي بالايي كه در بين يزدي ها وجود دارد از نقاط قوت در بعد تاب آوري اجتماعي است. در بعد تاب آوري اقتصادي، روحيه كارآفريني و اخلاق اقتصادي بالا به عنوان نقاط مثبت قلمداد شده اند. يافته ها بيان كننده اين است كه عدم كيفيت ابنيه و مسكن، عدم مكان يابي صحيح و رشد افقي و بي رويه شهر يزد، وضعيت تاب آوري كالبدي را در سطح نسبتا ضعيفي نگه داشته است. تنوع زيستي بالا به عنوان نقطه مثبت و عدم ارزيابي توان اكولوژيكي نقطه منفي در بعد تاب آوري زيست محيطي به شمار مي رود.

The urban resilience aims at obtaining sustainable cities and it is a tool for coping with inherently unpredictable events to provide better urban services. The purpose of this study was investigating the resilience status of yazd city in social, economical, environmental and, physical dimensions. The general method of this study is qualitative. The data were obtained through in-depth unstructured interviews and the data analysis method is Thematic analysis. Findings indicate that Yazd has its strengths and weaknesses in terms of urban resilience (social, economic, environmental and physical). The religiousness and strong sense of belonging and High intra-group social capital in Yazd can be regarded as important strengths in social resilience of Yazd. In the aspect of economic resilience, entrepreneurial spirit and high economic ethics are considered as positive points. Findings indicate that lack of residential and urban structures quality buildings, improperly locating urban areas and inappropriate horizontal growth have kept the physical resilience at a relatively poor level. High biodiversity is the advantage and lack of assessment of the ecological potential is a disadvantage from environmental resilience point of view.