ارزيابي توان اكولوژيك سد تاجيار براي كاربري هاي كشاورزي- مرتعداري و تفرج

Ecological capability of Tajyar Dam Basin for agricultural and range management and recreation applications

زمينه و هدف: ارزيابي توان زيست محيطي سرزمين به عنوان يك مطالعه پايه و اساس برنامه ريزي استفاده از سرزمين، براي رسيدن به اهداف توسعه پايدار است. هدف از اين مطالعه ارزيابي توان اكولوژيك سد تاجيار براي كاربري هاي كشاورزي و مرتعداري و تفرج متمركز و تفرج گسترده با استفاده از روش بولين مي باشد. روش بررسي: معيارهاي اصلي مطالعه، عبارتند از: نقشه هاي خاكشناسي، سنگ شناسي، توپوگرافي، اقليم، پوشش گياهي، ميزان آب و كاربري اراضي. با استفاده از روش بولين و منطق an‎d و رقومي سازي اطلاعات در محيط GIS˓ روي هم گذاري لايه هاي اطلاعاتي و تجزيه و تحليل حوضه آبخيز سد تاجيار در استان آذربايجان شرقي انجام گرديد. مدل بولين مناسبت مكاني را بر اساس عملگرهاي شرطي به صورت صفر يا يك نشان مي دهد. يافته ها: يافته ها حاكي از آن است كه مناطق داراي توان كاربري كشاورزي- مرتعداري 6958 هكتار و مناطق فاقد توان كاربري مذكور 3701 هكتار از كل مساحت منطقه مورد مطالعه (10898 هكتار) مي باشد. در مورد كاربري تفرج متمركز˓ مساحت مناطق داراي توان 4851 هكتار و مساحت مناطق كه توان لازم را ندارند5793 هكتار مي باشد و در نهايت در مورد كاربري تفرج گسترده˓ مناطق داراي توان 4612 هكتار و مناطق فاقد توان 6042 هكتار از كل مساحت منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند. بحث و نتيجه گيري: با توجه به اينكه نزديك به 40 درصد از منطقه براي كاربري تفرج و بيش از 50 درصد از منطقه براي كاربري كشاورزي - مرتعداري داراي توان بالقوه مي باشد˓ در نتيجه در اين حوضه توان اكولوژيكي بالا براي كاربري‌هاي مذكور مشاهده مي شود.

Environmental assessment of land as a basic study of land use planning is essential for achieving sustainable development goals. The purpose of this study was to evaluate the ecological potential of Tajyar Dam Basin for agricultural and range management and centralized outing and extensive outing applications using the Boolean method. Material and Methodology: The main criteria used in this study are: soil maps, lithology, topography, climate, vegetation, water and land use. Information layers are aligned and analysis of Tajyar Dam Basin in East Azarbaijan province was carried out by using the Boolean method and an‎d logic and digitizing information in the GIS. The Boolean model shows a place-of-interest relation based on conditional operators as zero or one. Results: The findings indicate that the areas with agricultural capacity are 6958 hectares and non-usable areas are 3701 hectares of the total area of the study area. In the case of a central recreational resort, the areas with central recreation capacity are 4851 hectares and 5793 hectares of the area are not capable and finally in extensive outing application, the areas with extensive outing capacity are 4612 hectares and non-usable areas are 6042 hectares of the total area. Discussion and Conclusion: Considering that nearly 40% of the region has potential for recreational use and more than 50% of the area has potential for agricultural use, therefore, in this basin, high ecological power is observed for these applications.