پديد آورندگان :
پورافشار، اميد دانشگاه آزاد اسلامي واحد رودهن - گروه مهندسي عمران، رودهن، ايران , برمايه ور، بهنود دانشگاه هنر - دانشكده معماري و شهرسازي، تهران، ايران , اسمعيل آبادي، رضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد رودهن - گروه مهندسي عمران، رودهن، ايران , اثني عشري، احسان دانشگاه آزاد اسلامي واحد رودهن - گروه مهندسي عمران، رودهن، ايران
كليدواژه :
ريسك قراردادي , مشاركت عمومي- خصوصي (PPP) , پروژه‌هاي زيربنايي حمل و نقل , آناليز ريسك (احتمال- شدت)
چكيده فارسي :
هدف مقاله حاضر، تحليل جامع ريسك در پروژه‌هاي زيربنايي مبتني بر مشاركت عمومي- خصوصي (PPP) براساس مطالعات كتابخانه‌اي و ميداني در پروژه‌هاي حمل‌ونقلي مي‌باشد. با تفكيك ريسك‌ها ازطريق تكنيك دلفي مبتني بر نظرات خبرگان، 42 ريسك ساختاري و 41 ريسك عملكردي در 12 حوزه اصلي شامل ريسك‌هاي سياسي، اقتصادي، قوانين (مقررات)، فرهنگي (اجتماعي)، محيطي (طبيعي)، آماده‌سازي (توسعه)، سرمايه‌گذاري، طراحي، ساخت (تكميل)، بهره‌برداري، درآمد (بازار)، مديريتي (سازماني) شناسايي گرديد. با ابزار پرسشنامه در يك نمونه آماري 80 نفري و تحليل داده‌ها در نرم‌افزار SPSS، به غربالگري و تعيين ريسك‌هاي ارجح‌تر براساس آزمون‌هاي آماري شامل آزمون‌هاي كولموگروف- اسميرنوف (K-S)، رتبه‌بندي كندال و تحليل عاملي پرداخته شد. براساس نتايج، 36 زيرمؤلفه ريسك با ميانگين كندال كمتر، حذف و 47 ريسك باقيمانده تحليل گرديد. همچنين با تحليل عاملي، مؤلفه‌هاي اصلي بروز ريسك در اين پروژه‌ها با توجه به بار عاملي متغيرهاي اصلي (حوزه‌هاي 12گانه ريسك) شناسايي شد. نتايج شاخص KMO و آزمون كرويت بارتلت نشان داد كه ميان متغيرها ارتباط معنادار و همبستگي قوي وجود دارد. به‌طوري‌كه پنج عامل نهفته شامل ريسك‌هاي دولتي، تأمين مالي، عملياتي، اجتماعي و سازماني با مقادير ويژه بيشتر از يك، قابليت تبيين 69.817 درصد از واريانس‌ها را دارا بودند. با توسعه رويكرد ارزيابي تلفيقي مبتني بر شاخص اهميت نسبي (RII) و ماتريس احتمال وقوع- شدت اثر (PI)، ريسك‌هاي بحراني تعيين شدند. براساس نتايج، ريسك‌هاي قطع پرداخت‌ها توسط دولت، خاتمه قرارداد توسط دولت و لغو امتياز قرارداد و فساد نظام دولتي در فرآيند انعقاد قرارداد، به‌ترتيب با PI برابر 0.2166، 0.2161 و 0.2003 در زمره ريسك‌هاي بحراني شناسايي شدند.
چكيده لاتين :
The present paper aimed to assess a comprehensive risk analysis in public-private partnership (PPP) infrastructure projects using library studies and surveys in transportation infrastructure projects. By separating risks through Delphi technique based on expert opinions, 42 structural risks and 41 operational risks in 12 main areas including political, economic, laws (regulations), cultural (social), environmental (natural), preparation (development), investment, Design, construction (completion), operation, revenue (market), management (organizational) were identified. Then, using a questionnaire survey and data analysis in SPSS, screening and determining the preferred risks based on statistical tests including Kolmogorov-Smirnov (K-S) tests, Kendall ranking and factor analysis were performed. Based on the results, 36 risks with lower Kendall mean were eliminated and the remaining 47 risks were analyzed. Also, by factor analysis, the main components affecting the incidence of risk in these projects were identified according to the factor load of the main variables (12 areas of risk). The results of KMO index and Bartlett sphericity test showed that there is a significant relationship and strong correlation between the variables. The five latent factors, including government, financing, operational, social and organizational risks with specific values greater than 1.0, were able to explain 69.817% of the variances. Critical risks were identified by developing an integrated assessment approach based on the Relative Significance Index (RII) and the occurrence-effect intensity (PI) matrix. According to the results, the risks of "interruption of payments by the government", "termination of the contract by the government and cancellation of the contract" and "corruption of the government system in the process of concluding the contract" with a PI of 0.2166, 0.2161 and 0.2003, respectively are among the critical risks were identified.
