كليدواژه :
وضعيت فوقالعاده , وضعيت اضطرار , بحران كوويد19 , نظام حقوقي بحران , چالش راهبردي
چكيده فارسي :
در عصر مدرن، اداره نهادي خدماترسان فرض ميشود كه در وضعيتعادي يا فوقالعاده بايد در پي انجام خدمات عمومي باشد. اين امر حاصل نميشود مگر اينكه از پيش در چارچوب اصل حكومت قانون صلاحيتهايِ آن تعريف شده باشد. در اين نوشتار تلاش شده است صلاحيت‌هاي اداره در وضعيت بحران با توجه به بحران كوويد 19 به بحث حقوقي گذاشته شود. لذا به اين پرسش پرداخته شده است: با نگاهي به بحران كوويد 19، موضعِ نظام حقوقي ايران در خصوصِ صلاحيتهايِ اداره در وضعيت بحران چيست؟ براي پاسخ به اين پرسش، با استفاده از روش توصيفيـ تحليلي چنين نتيجه گرفته شده است؛ نخست: قانونگذار اساسي درك درستي از مفهوم بحران نداشته و لذا در اصول 79 و 176 دچار آشفتگي است. دوم: قانونگذار عادي در مقام بيان بحران، دچار نگرش «جزيرهاي» و «بخشينگر» شده است و در نتيجه نتوانسته است قانون جامعي در خصوص وضعيت فوقالعاده تصويب كند. سوم: حقوقدانان در سايۀ فضاي حاكم نتوانسته اند به «نظامسازي بحران» بپردازند و لذا در ايران با فقدان «نظام حقوقي بحران» روبرو هستيم. بر اين اساس، مقابله با بحران كرونا در ايران با موانع جدي روبروست.
چكيده لاتين :
In the modern era, the Administration is assumed to be a service institution that should, in the ordinary and extraordinary circumstances, deliver public services. This cannot be achieved unless under the principle of the rule of law, its jurisdictions are defined. The present study, emphasizing on the crisis of COVID-19, has attempted to discuss the jurisdictional competence of the Administration in a crisis situation in Iran. Therefore, this question is addressed: regarding COVID-19 outbreak, what is the position of the Iranian legal system regarding the powers of the Administration in times of crises? to answer this question, using the descriptive-analytical research method, it is concluded that, first, the constitutional legislator does not have a clear understanding of the concept of crisis and Articles 79 and 176 are ambiguous. Second, the legislator has taken an "isolated" and "partial" attitude in expressing the crisis. As a result, it has failed to enact a comprehensive law on the state of emergency. Third, jurists have been unable to make laws in crisis due to being under the shadow of the ruling atmosphere. Therefore, "lawmaking in crisis" is a missing link in Iranian legislative system. Accordingly, dealing with the COVID-19 crisis faces serious obstacles in Iran.
