بررسي انتقادي تصحيح تذكره الاولياء

A Critical Review on the Book “Tazkirat al-Awliya”

چاپ و انتشار تصحيح تذكره الاولياء عطار نيشابوري كه از امّهات متون نثر فارسي به‌شمار مي‌رود در سال 1398 به همّت دكتر محمّدرضا شفيعي كدكني به انجام رسيد. از اوّلين تصحيح انتقادي تذكره الاولياء توسّط رينولد الين نيكلسون بيش از يك قرن مي‌گذرد؛ امّا تصحيح تازه‌اي كه صورت گرفته از بسياري جهات بر تصحيح سايرين برتري دارد؛ زيرا كه مصحّح از طريق مقابله با نسخ خطي متعدد و فراهم‌كردن چاپي انتقادي تا حدّ زيادي متن نزديك به زبانِ عطار ارائه داده است. در كنار اين بايد از تعليقات سودمند، مقدّمۀ مفصّل، به‌دست‌دادنِ مآخذ اصلي سخن مشايخ در تذكره و فرهنگواره‌هاي آن ياد كرد. نوشتار حاضر بر آن است تا ضمن اشاره به محاسن و مزاياي تصحيح جديد تذكره، برخي كاستي‌ها و اشتباهات واردشده در متنِ كتاب را برشمارد. از جمله اين كاستي‌ها مي‌توان به غلط‌هاي مطبعي، ارجــاعات ناقص و يا اشتباه، دوگانگي در روش تصحيح متن، آشفتگي‌هاي ساختاري و محتوايي اشاره كرد.

The publication and textual criticism of Attar of Nishapur’s “Tazkerat al-Awliya”, which is considered as one of the most important texts in Persian prose, was done in 1398 by Dr. Mohammad Reza Shafi'i Kadkani. More than a century has passed since the first textual criticism of “Tazkerat al-Awliya” by Reynold Alleyne Nicholson, but the new work that has been made is in many ways superior to the works of others; because the editor has largely provided a text close to Attar's language by dealing with multiple manuscripts and providing a textual criticism. In addition to this, it is necessary to mention the useful comments, the detailed introduction, and the acquisition of the main sources of the mystics' words in Tazkerat and their memoirs and cultures. The present article intends to point out some of the shortcomings and mistakes in the text of the book while pointing out the advantages and benefits of the new work. These shortcomings include typographical errors, incomplete or incorrect references, ambiguity in the method of textual criticism, structural and content confusion.