پديد آورندگان :
اسلام پور، شيما دانشگاه آزاد اسلامي واحد پروفسور حسابي - گروه معماري، تفرش، ايران , ميررياحي، سعيد دانشگاه شهيد بهشتي - گروه معماري، تهران، ايران , حبيب، سوزان دانشگاه آزاد اسلامي واحد پروفسور حسابي - گروه معماري، تفرش، ايران
كليدواژه :
مكان , فضا , هستي‌شناسي , گرانددتئوري , انسان , معناي خانه
چكيده فارسي :
بيان مسئله: خانه به‌عنوان بستري براي زندگي انسان كه با تمام ابعاد زندگي او در ارتباط است، در طي چند دهة گذشته، به‌صورت قفسي بي‌روح درآمده و براي ساكنان خود مفهومي از خانه را تداعي نكرده است. در اين راستا شناخت مؤلفه‌هاي كالبدي معنابخش به خانه به‌عنوان يك مكان، مي‌تواند در ايجاد مكان‌هاي معنادار براي انسان مفيد واقع شود.
هدف پژوهش: هدف تحقيق، بازگشت به معناي خانه و شناسايي مؤلفه‌هاي كالبدي تجلي‌بخش معنا با استفاده از رهيافت پديدارشناسي و كاربست مفاهيم آن به‌منظور كيفيت‌بخشي به خانه‌هاي امروزي است.
روش پژوهش: اين مقاله با رويكردي كيفي و به روش گرانددتئوري انجام شده و داده‌ها با استفاده از اجماع سه شيوه گردآوري شده است. در اين راستا ابتدا با تكيه بر اسناد كتابخانه‌اي، به مطالعة مفاهيم، نظريه‌هاي مرتبط با معناي مكان در پديدارشناسي و ابعاد هستي انسان پرداخته شده است. در ادامه به‌منظور تبيين مؤلفه‌هاي كالبدي معنابخش به خانه با استفاده از مفاهيم نظري پديدارشناسي و بر پاية مطالعة هستي‌شناسانه، داده‌هاي به‌دست آمده، در محيط نرم‌افزار 20 MAXQDA تحليل شده، سپس با استفاده از كدگذاري‌هاي باز، محوري و انتخابي، داده‌ها به مفاهيم، مقوله و سپس مؤلفه تبديل شده است. براساس مصاحبه‌ها، 197 كد استخراج شده است. مصاحبه‌شوندگان شامل سه گروه بوده‌اند و داده‌هاي به‌دست‌آمده پس از مصاحبه با جمعاً 35 نفر به اشباع نظري رسيده است.
نتيجه‌گيري: با توجه به مطالعات انجام‌شده، پنج مؤلفه شامل فضا، حياط، تزيينات، نور و مبلمان از عوامل كالبدي تجلي‌بخش معنا در خانه هستند كه هر كدام اشاره به معنايي دارند. با توجه به پاية هستي‌شناسانة اين مقاله، خانه براي انسان، زماني مفهوم خانه را مي‌دهد كه فراتر از بعد كالبدي، بازنمايي از هستي او كه همانا توجه به بعد حركت، زمان، خدا، آسمان و زمين است، باشد و معاني مختلفي كه ريشه در هستي او دارد را در خود جاي دهد.
چكيده لاتين :
Problem statement: Home, an environment in which human lives, is tied up to all aspects of his life. However, over the past few decades, it has turned into a lifeless cage and no longer evokes the connotation of home for its inhabitants. For this reason, recognizing the physical components contributing to its meaning as a place can be of great help to create meaningful places for humans in the future.
Research objective: This article aims to explore the meaning of home and identify its physical components using the phenomenological approach and it hopes that the application of its concepts to today’s homes can improve their quality.
Research method: This study employed a qualitative approach and Grounded Theory method. Data were collected through three methods. To this purpose, first, based on library documents, the concepts, theories related to the meaning of place in the phenomenology and dimensions of human existence were examined. To explain the meaningful physical components of the home, the obtained data were analyzed using the theoretical framework of ontological phenomenology. Data were analyzed using MAXQDA 20 software, then open, axial, and selective coding was done and transformed into concepts, categories, and then components. Based on the interviews, 197 codes were extracted. The interviewees were conducted with three groups and the theoretical saturation of the data occurred after the interview with a total of 35 participants.
Conclusion: The findings suggest there are five physical components including space, yard, decoration, lighting, and furniture through which the meaning of the home has been crossed, each of which implies connotations. According to the existential basis of this study, the meaning of home for people is established when it is beyond the physical dimension and represents his being through motion, time, God, heaven, and Earth and it includes various meanings that are rooted in his being.
