اثر سيليكات پتاسيم و تنش خشكي آخر فصل بر خصوصيات فيزيولوژيكي كلزا

The effect of Potassium Silicate and Late-Season Drought Stress on the Physiological Characters of Canola

به‌منظور بررسي اثرات تنش خشكي آخر فصل و محلولپاشي سيليكاتپتاسيم بر عملكرد و اجزاي عملكرد در ژنوتيپهاي بهاره كلزا، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل اسپليت‌پلات در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال‌هاي زراعي مدت 96-1395 و 97-1396 درمزرعه پژوهشي مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج اجرا شد. عامل آبياري در دو سطح آبياري معمول (شاهد) و قطع آبياري از مرحله خورجيندهي به بعد و عامل محلولپاشي در دو سطح (محلولپاشي با چهار گرم در ليتر سيليكاتپتاسيم و عدم محلولپاشي) به‌صورت فاكتوريل در كرتهاي اصلي و ژنوتيپهاي بهاره كلزا شامل DALGAN، RGS003، RGS×OKAPI، RGS×SLM و OG×AL در كرتهاي فرعي قرار گرفتند. نتايج اين بررسي نشان داد صفات موردمطالعه تحت تأثير تيمارهاي كاربردي قرار گرفتند. بيش‌ترين عملكرد دانه (5620 كيلوگرم در هكتار) كه 4/9 درصد نسبت به شاهد افزايش داشت. كلروفيل كل (71/1 ميلي‌گرم در گرم وزن تر) در سطح آبياري كامل به‌همراه محلول‌پاشي در ژنوتيپ OG×AL به‌دست آمد. تنش خشكي آخر فصل موجب افزايش مقاومت روزنه‌اي، پرولين برگ، كربوهيدارت محلول برگ و كاهش مقدار كلروفيل كل و محتواي نسبي آب برگ شد. در شرايط تنش خشكي ژنوتيپهاي DALGAN و RGS×SLM از عملكرد بالاتري برخوردار بودند، كه حاكي از نمودِ بهتر آن‌ها در شرايط تنش است. سرانجام، مطالعه ما اثر مفيد سيليكات پتاسيم را در بهبود تحمل به تنش خشكي آخر فصل در گياهان كلزا را نشان داد.

In order to study the effects of late-season drought stress and foliar application of potassium silicate on yield and yield components of spring genotypes of canola, a factorial split-plot experiment is conducted in Karaj, Iran in a randomized complete block configuration with three replications for two years of cultivation (2016-2018). The irrigation is performed at two levels in this study, including routine irrigation (control) and interruption of irrigation from the pod formation stage. Potassium silicate foliar application at two levels is comprised of 0 and 4 g liter-1 in factorial status in main plots and five Brassica napus L. genotypes including OG×AL, RGS×SLM, DALGAN, RGS003 and RGS×Okapi in subplots. The results show that the measured properties are affected by the applied treatments. Full irrigation with foliar application in OG×AL genotype results in highest seed yield (5620 Kg/ha) and total chlorophyll content (1.71 mg/g.FW) increase stomatal resistance, leaf proline, leaf soluble and carbohydrates, decreasing total chlorophyll content and relative leaf water content. Under drought stress conditions, DALGAN and RGS× SLM genotypes have higher yield, which indicates its better performance under stress conditions. Finally, our research demonstrates Potassium Silicate's beneficial effects in improving the drought tolerance of canola plants, particularly at the end of the season. Our study will act as a foundation for any attempt in new approaches to mitigate drought damage, establishing a functional connection between the position of potassium silicate, physiological response, and drought stress tolerance in canola plants.