تأثير گراديان ارتفاع بر شاخص‌هاي تنوع زيستي گروه‌هاي بوم‌شناسي گياهي در جنگل‌هاي هيركاني تيرم رود

Effect of altitudinal gradient on biodiversity indices of plant ecological groups in Hyrcanian forests, Tiremrood basin

گراديان ارتفاعي بر شاخص­ هاي تنوع زيستي تأثيرگذار است. حوزه تيروم رود (آبخيز32)، در شهرستان تنكابن با اين هدف انتخاب شد و داده ­ها به روش ترانسكت با حداقل يك قطعه نمونه (400 متر مربعي) بر روي خطوط ميزان 50 متري (جمعا 44 قطعه) برداشت ­شد. فراواني گونه ­هاي چوبي، به تفكيك گونه در هر قطعه نمونه و درصد پوشش– فراواني گونه­ هاي علفي (پنج ريزقطعه نمونه دو متر­مربعي در چهارگوشه و مركز) بر اساس روش براون – بلانكه تعيين و ثبت شد. معرفي اجتماعات منطقه با تحليل گونه­ هاي شاخص دوطرفه و مقايسه شاخص­ هاي تنوع زيستي در گروه هاي گياهي با آناليز واريانس يك­طرفه انجام شد. بر اساس نتايج، گروه­ هاي بوم ­شناختي در اين منطقه به­ ترتيب در ميانگين ارتفاع 2070، 1236، 924 و 375 متر از سطح دريا و ميانگين شيب 43، 50، 40 و 59 درصد (بدون اختلاف معني ­دار) مستقرند. گروه­ ها از نظر شاخص ­هاي تنوع زيستي گياهي (تنوع گونه­ اي، يكنواختي و غناي گونه ­اي) با هم اختلاف معني­ دار دارند. براساس نتايج ارزيابي، شاخص تنوع گونه اي شانون-وينر و سيمپسون-پيلو در گروه هاي بومشناختي اول، چهارم و دو گروه دوم و سوم به­ ترتيب بيشينه، كمينه و ميانگين است. شاخص يكنواختي پيلو در گروه ­هاي اول و سوم و دو گروه دوم و چهارم به ترتيب بيشينه، كمينه و ميانگين است. ضمن اينكه گروه ­هاي اول، سوم، دوم و چهارم، به ­ترتيب از نظر شاخص غناي گونه اي دسته ­بندي شدند. بر اساس نتايج كلي شاخص­ هاي تنوع زيستي روندهاي متفاوتي را با تغييرات ارتفاع به نمايش مي­ گذارند.

Elevation gradient affects biodiversity indices. Data were collected by transect method with at least one sample plot (400 square meters) on 50-meter contour lines (44 plots in total) in Tiromrud basin (32 watershed) of Tonekabon city. Frequency of wood species, by species in each sample plot and percentage of cover - the frequency of herbaceous species (five small sample plots of two square meters in the quadrangle and center) were recorded according to the Braun-Blanquet method. Plant communities of the region were introduced by analyzing bilateral index species and comparing biodiversity indices in plant groups with one-way analysis of variance. According to the results, ecological groups in this region are located at an average altitude of 2070, 1236, 924 and 375 meters above sea level and an average slope of 43, 50, 40 and 59 percent (without significant differences). The groups differ significantly in terms of plant biodiversity indicators (species diversity, uniformity and species richness). Shannon-Wiener and Simpson-Pilo species diversity indices in the first, fourth, and second and third ecological groups are maximum, minimum and average, respectively. Pilo uniformity index in the first and third groups and the second and fourth groups are maximum, minimum and average, respectively. The first, third, second and fourth groups were classified according to species richness index, respectively. Based on the overall results, biodiversity indicators show different trends with altitude changes.