كليدواژه :
گونه هاي بيگانه مهاجم , قرنطينه نباتي , كنوانسيون تنوع زيستي , كنوانسيون بين المللي حفظ نباتات , گروه ارتباطي مربوط به تنوع زيستي
چكيده فارسي :
در اين مقاله، سعي شده است ضمن معرفي "گونه‌هاي بيگانۀ مهاجم"، اهميت آنها در كشاورزي، منابع‌طبيعي و محيط زيست مورد بررسي قرارگيرد. تشابه "آفات، بيمارگرها و علف‌هاي‌هرز" با "گونه‌هاي بيگانۀ مهاجم"، ازلحاظ صدمه‌اي كه به گياهان و محيط زيست وارد مي‌كنند؛ سبب شده است، "حفاظت از محيط زيست، جنگلها و تنوع‌زيستي در برابر آفات‌گياهي"، يكي‌از چهار وظيفۀ اصلي قرنطينۀ‌نباتي محسوب شود. "گونه‌هاي بيگانۀ مهاجم" (كه در چارچوب كنوانسيون بين‌المللي حفظ نباتات همان "آفات قرنطينه‌اي" تلقي مي‌شوند)، پس‌از پديدۀ "تخريب و ازدست رفتن زيستگاه‌هاي طبيعي"، از مهم‌ترين عوامل نابودكنندۀ تنوع‌زيستي معرفي شده‌اند. بنابراين كنوانسيون تنوع‌زيستي و كنوانسيون بين‌المللي حفظ نباتات، هردو خود را موظف به مقابله با "گونه‌هاي بيگانۀ مهاجم" مي‌دانند. سازوكارهاي ديگري نيز مانند موافقت‌نامۀ موازين بهداشتي‌و‌بهداشت‌گياهي، كدكس‌غذايي و پروتكل ايمني‌زيستي كارتاهنا نيز در تقويت قرنطينۀ‌نباتي و تسهيل روند انجام وظايف آن موثر هستند. در كنار اين نهادها، بيش‌از هشت سازمان بين‌المللي ديگر نيز، در قالب "گروه ارتباطي مربوط‌به تنوع‌زيستي"، در رسيدن به اهداف مربوط‌به حفظ محيط‌زيست و ذخاير ژنتيكي و تنوع‌زيستي كمك مي‌كنند. در بخش پاياني اين تحليل، ضمن برشمردن نقش تعدادي از نهادهاي عضو اين گروه، در مديريت گونه‌هاي بيگانه مهاجم و حفظ محيط زيست، تداخل مديريتي و هم‌افزايي مطلوب و موثر آنها در نيل به اين امر مهم و حياتي، مورد بحث واقع شده است.
چكيده لاتين :
In this article, we have tried to introduce "invasive alien species" and explain their environmental importance. Because of the similarity between plant pests, pathogens and weeds and invasive alien species, in terms of damage to plants, and environment, so the fight against these factors has been included in plant protection and quarantine duties, and "protection of the environment, forests and biodiversity against plant pests" has become one of the four main tasks of plant quarantine services. "Invasive alien species" (considered "Plant quarantine pests" under the International Plant Protection Convention, IPPC), invasive alien species have been identified as the second most important threat to biodiversity after "natural habitats destruction and loss ". Therefore, the Convention on Biological Diversity and IPPC, each consider themselves obliged to deal with "invasive alien species". Other mechanisms, such as Sanitary and Phytosanitary Measures, SPS, the Codex Alimentarius, and the Cartagena Protocol on Biosafety, are also effective one in strengthening plant quarantine and facilitating the invasive alien species management. In addition to these institutions, more than eight other international organizations, in the form of the Biodiversity Liaison Group (BLG), contribute to the protection of biodiversity resources. Finally, while explaining the role of BLG members, in the management of invasive alien species and environmental protection, we will discuss managerial interference and their effective synergy in achieving this important and vital purpose.
