اثر آتش‌سوزي بر خصوصيات كمي پوشش‌هاي گياهي و تعيين گونه‌هاي مقاوم به آتش‌ در مراتع مشجر (مطالعه موردي مرتع كرماك شهرستان رودبار گيلان)

Effect of fire on quantitative characteristics of vegetation and determination of fire resistant species in wooded rangelands (Case study of Karmak rangeland in Rudbar, Guilan)

آتش‌سوزي يكي از عوامل شايع در اختلال و تغيير در بسياري از زيست‌بوم‌ها است و مي‌تواند تركيب گونه‌ها را تحت تأثير قرار دهد. مراتع ازجمله عرصه‌هاي طبيعي هستند كه هرساله در سرتاسر جهان دستخوش آتش‌سوزي مي‌شوند. تحقيق حاضر در نظر دارد با شناخت شدت آتش‌سوزري، تأثير آن را روي پوشش گياهي مراتع مشجر مورد مطالعه قرار دهد. مرتع كرماك كه طي سال‌هاي اخير يكي از وسيع‌ترين آتش‌سوزي‌هاي مرتعي گيلان در آن رخ داده است براي اين منظور انتخاب شد. آماربرداري به شكل تصادفي – سيستماتيك با انتخاب 4 ترانسكت و 40 قطعه نمونه به تفكيك در هر يك از دو قطعه آتش‌سوزي شده و شاهد اجرا شد. خصوصيات موردمطالعه شامل مقدار توليد، تراكم و تاج پوشش در هر قطعه نمونه‌برداري اندازه‌گيري گرديد. پس از تجزيه‌وتحليل داده‌ها، نتايج حاصله نشان داد كه آتش‌سوزي منطقه تابع مدل سوخت GR1 و از نوع سبك و گذرا است. نتايج همچنين ضمن اثر كوتاه مدت آتش بر صفات موردمطالعه مشخص نمود كه گونه‌هايي چون Trachynia distachya، Arenaria serpyllifolia از جمله گونه هاي مقاوم و گونه‌هاي Ziziphora capitata، Vinca herbacea از گونه‌هاي حساس به آتش-سوزي در مرتع كرماك هستند.

Fires can be a common cause of disruption and change in many ecosystems, and can affect species composition. Pastures are one of the areas that catch fire every year around the world. The present study intends to study the effect of fire on the vegetation of wooded pastures by recognizing the severity of fire. Kermak rangelands, where one of the largest fires occurred in Guilan in recent years, was selected for this purpose. Random-systematic inventory measurement was performed by selecting 4 transects and 40 sample plots separately in each of the fire and non-fire area. The studied characteristics including production amount, density and canopy in each sampling plot were measured. After analyzing the data, the results showed that the Surface fire was a function of the GR1 fuel model and this fire was light and transient. The results also showed the short-term effect of fire on the studied traits that species such as Trachynia distachya، Arenaria serpyllifoliaand Including are resistant species and species of Ziziphora capitata، Vinca herbacea are fire sensitive species in Karmak rangeland.