راهبرد دفاع آفندي در حضور برون‌مرزي ايران در عمان و سوريه

Forward Defense Strategy in Iran's Overseas Presence in Oman and Syria

حضور ايران در عمان و سوريه طي نيم قرن گذشته از نشانگان افزايش قدرت و نفوذ منطقه‌اي سياست خارجي ايران تلقي شده است. اين مقاله با بهره‌گيري از داده‌هاي مستند، منابع دست اول و روش اسنادي و تحليل پسارويدادي مبتني بر روش مقايسه‌اي در پي پاسخ به اين پرسش است كه چرا ايران طي نيم قرن اخير در بحران‌هاي دو كشور عربي عمان و سوريه حضور يافت و اين حضور نظامي چه دستاوردي براي منافع ملي ايران داشته است؟ يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد با وجود تفاوت‌هاي ماهوي نظام بين‌الملل و رژيم سياسي حاكم بر كشور طي نيم قرن گذشته، حضور نظامي ايران در قلمرو پادشاهي عمان و جمهوري عربي سوريه در پرتو استلزامات حاصل از محاصره ژئوپوليتكي و لزوم خنثي‌سازي تهديدات محيط پيراموني در مرزهاي خارج از كشور بوده است. اين مقاله همچنين با استفاده از آموزه‌هاي نظريه رئاليسم و بهره‌گيري از مفهوم دفاع آفندي نشان مي‌دهد دستاورد اين حضور برون مرزي ايران در مورد بحران عمان جلوگيري از به خطر افتادن امنيت انرژي كشور و ممانعت از تهديد گسترش خطر كمونيسم در منطقه خليج فارس و در مورد بحران سوريه پاسداري از تماميت ارضي و خنثي‌سازي قابل توجه تهديد ژئوپوليتيكي راديكاليسم سلفي در منطقه غرب آسيا بوده است.

Iran's military presence in Oman and Syria over the past half-century has been seen as a sign of growing regional power and influence in Iran's foreign policy. This article seeks to answer the question of why Iran was involved in the crises of the two Arab countries of Oman and Syria during the last half century, and what has this military presence achieved for Iran's national interests? To find this answer, documentary data, reliable sources and documentary methods, post-event analysis and comparative methods have been used. Findings show that despite the essential differences between the international system and the ruling political regime in Iran in the last half century, Iran's military presence in the territory of the Kingdom of Oman and the Syrian Arab Republic was to free Iran from geopolitical siege. Using the teachings of the theory of realism and the concept of offensive defense, the article shows that the achievement of Iran's overseas presence in the Oman crisis was to prevent endangering energy security and the threat of the spread of communism in the Persian Gulf region. Iran's military presence in the Syrian crisis also significantly neutralized the geopolitical threat of Salafi radicalism in the West Asian region, in addition to preserving Iran's territorial integrity.