پيامدهاي تغيير اقليم بر زراعت گندم ديم و ارتباط آن با رانت در ايران

Climate Change Consequences on Rain-Fed Wheat Farming and its Relationship with Rent in Iran

مقدمه و هدف: امروزه، تغيير اقليم در كوتاه‌مدت و بلندمدت يكي از پرچالش­ترين مباحث دنياست. اثرات منفي تغيير اقليم بر كشورهاي با اقليم خشك‌تر و درآمد پايين­ تر شديدتر است. به­ علاوه، تأثيرگذاري تغييرات اقليم بر محصولات ديم به دليل جبران ­ناپذير بودن اثرات با تغييرات آبياري، بيشتر است. بر اين اساس، اين مقاله با هدف بررسي پيامدهاي تغيير اقليم و ارتباط آن با رانت براي محصول گندم ديم انجام گرفته است. مواد و روش ­ها: براي بررسي وجود ارتباط غيرخطي تغيير اقليم با رانت گندم ديم، با استفاده از اطلاعات زراعي طي سال­هاي 96- 1381 و داده ­هاي هواشناسي، رهيافت ريكاردين و تكنيك پانل­ديتا به­ كار گرفته شد. يافته ­ها: بر اساس مدل اثرات ثابت، بارش تجمعي برداشت، مجذور دماي فصل برداشت، دماي پاييز، بارش تجمعي فصل پاييز، حاصلضرب دما و بارش تجمعي خردادماه اثر مثبت و معني ­دار و حاصلضرب دما و بارش فصل برداشت، دماي خرداد و مجذور دماي فصل برداشت اثر منفي و معني­ داري بر رانت داشته ­اند. به­­ علاوه، با افزايش دماي فصل برداشت ارتباط غيرخطي تأييد مي ­شود. با افزايش يك درجه دماي برداشت تا نقطه بحراني 36/3 درجه سانتي­گراد، رانت 0/06 درصد افزايش مي ­يابد و با افزايش دما بعد از اين نقطه بحراني، كاهش خواهد يافت. بحث و نتيجه­ گيري: توسعه ارقام مقاوم به كاهش بارندگي و دماي بالا مي­ تواند به جلوگيري از كاهش رانت كمك كند. به علاوه، با توجه به آسيب‌پذيري كشور در قبال تغييراقليم، آموزش و راهبري در تمام زير بخش‌هاي اقتصادي و تدوين يك برنامه جامع و اقدام عملي جهت تطبيق و مقابله با اين پديده براي كاهش اثرات سوء آن ضروري است.

Introduction: Today, the effects of climate change in the short and long term are one of the most challenging issues in the world. The negative effects of climate change are more severe in countries with drier climates and lower incomes. Accordingly, this article aims to investigate the consequences of climate change and its relationship with rent in case of rainfed wheat crop. Materials and Methods: To investigate the presence of a nonlinear relationship between climate change and rainfed wheat rent, using agricultural information during 2002-2017 and Ricardian approach and Panel data technique was used. Findings: Based on the model of fixed effects, cumulative rainfall of harvest, the square of the temperature of the harvest season, autumn temperature, rainfall of autumn, the product of temperature and cumulative precipitation in June, have had a positive and significant effect on rent and product of temperature and rainfall of harvest season, June temperature and square of the temperature of harvest season had a significant negative effect on rent. Also, with increasing harvest temperature, a nonlinear relationship between temperature and rent is confirmed. With one degree increase in the temperature of the harvest season to the critical point of 36.3 degrees C, rent increases by 0.06% and with increasing temperature after this point, it will decrease. Conclusion: the development of cultivars resistant to reduced rainfall and high temperatures can help prevent rent reduction. Training and leadership in all economic sub-sectors and the development of a comprehensive plan and practical action to adapt and deal with this phenomenon is necessary to reduce its adverse effects.