بازنگري رابطه ي ميان شدت انرژي و ارزش افزوده در بخش كشاورزي ايران؛ شواهدي جديد بر پايه رهيافت خودرگرسيون برداري پانلي

Review of the Relationship between Energy Intensity and Value Added in Iranian Agricultural Sector; New Evidence Based on Panel Vector Auto Regression Approach

مقدمه و هدف: از كشاورزي به عنوان يكي از بخش ­هاي مهم در رشد و توسعه ياد مي شود. از اين­رو، بررسي رابطه ميان ارزش افزوده­ي بخش كشاورزي و تعيين­ كننده­ هاي آن مورد توجه محققين و سياست­گذارن اقتصادي بوده است. در اين ميان، ارتباط متقابل ميان شدت مصرف انرژي در بخش كشاورزي و ارزش ­افزوده­ ي آن يكي از موارد مناقشه ­آميز است. مواد و روش ­ها: پژوهش حاضر با به كارگيري رهيافت خودرگرسيون برداري پانل رابطه­ ي علّي ميان متغيرهاي مذكور را در استان­ هاي ايران طي سال­هاي 1394 – 1384 مورد بازبيني قرار داده­است. يافته­ ها: نتايج نشان مي ­دهد يك رابطه­ ي دو طرفه ميان شدت مصرف انرژي و ارزش افزوده در بخش كشاورزي برقرار است. تحليل توابع واكنش آني نشان­ دهنده پاسخ مثبت شدت مصرف انرژي به تكانه­ ي ارزش افزوده است، اما ارزش افزوده­ ي بخش­ كشاورزي در رويارويي با تكانه­ ي شدت مصرف انرژي واكنش منفي نشان مي­دهد. با استفاده از تجزيه­ ي واريانس مشخص شد مقدار اندكي از تغييرات ارزش افزوده­ ي بخش كشاورزي توسط شدت مصرف انرژي توضيح داده مي­ شود. در عين حال، ارزش افزوده سهم نسبي بيش­تري در تغييرات شدت مصرف انرژي دارد. بحث و نتيجه ­گيري: پيشنهاد مي ­شود كه جهت استفاده ­ي بهتر از انرژي در بخش كشاورزي، به­ جاي سياست ­هاي مبتني بر كاهش كمي در مصرف انرژي، در زمينه افزايش كارايي و بهره­ وري انرژي سرمايه­ گذاري­ هاي لازم صورت گيرد.

Introduction: Agriculture is considered as one of the important sectors in the process of growth and development. Hence, the study of the relationship between the value added of the agricultural sector and its determinants has been of interest to researchers and economic policy makers. Materials and Methods: In this regard, the present study, using the Panel Vector Auto regression approach, reviewed the causal relationship between these variables in the Iranian provinces during the years 2005 -2015. Findings: The analysis of the instantaneous response functions indicates a positive response of the energy consumption intensity to the value added shock, but the added value of the agricultural sector is negative in response to the energy consumption intensity impulse. Using variance analysis, a small amount of agricultural sector value added changes are explained by energy intensity. At the same time, value added has a greater relative contribution to energy intensity changes. Conclusion: Therefore, it is recommended that investments be made to increase energy efficiency and productivity in order to make better use of energy in agriculture rather than policies based on quantitative reduction in energy consumption.