كليدواژه :
خلاقيت و نوآوري , طبقة خلاق , رشد و توسعه شهري , ترجيحات فضايي , كلانشهر تهران
چكيده فارسي :
تبيين موضوع: در عصر جهاني‌شدن و رقابت‌پذيري مراكز شهري، طبقة خلاق به‌مثابه يكي از پيشران‌هاي اصلي رشد و توسعة كلان‌شهرها به حساب مي‌آيد. در اين رابطه جذب و نگهداشت اين گروه اجتماعي گريزپا، از طريق شناسايي و برآوردن ترجيحات فضايي ايشان، در دستوركارهاي برنامه‌ريزي توسعة فضايي شهرها و كلان‌شهرها قرار گرفته است. بر اين اساس هدف پژوهش پيشرو به تبيين رابطة ميان طبقة خلاق به‌مثابه پيشران و رشد و توسعه فضايي به‌مثابه دستاورد و نيز شناسايي ترجيحات فضايي متنوع طبقات خلاق كلانشهر تهران به تفكيك نيازهاي سكونتي، فراغتي، فعاليتي و ارتباطاتي اختصاص يافته است.
روش: اين پژوهش از لحاظ روش‌شناسي در زمرة پژوهش‌هاي تركيبي (كيفي و كمي) مبتني بر تحليل عينيت‌ها به استناد آمارهاي رسمي و تحليل ذهنيت‌ها به تفكيك گروه‌هاي مختلف خلاق قرار دارد؛ در گردآوري اطلاعات از روش‌هاي تحليل‌هاي اسنادي، آماري و پيمايش‌هاي اجتماعي به شيوة مصاحبه و پرسش‌نامه و نيز در طبقه‌بندي گروه‌هاي خلاق از روش سناريونگاري به ياري نرم‌افزار سناريو ويزارد استفاده شده است.
يافته ها: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه طبقة خلاق به‌مثابه نيروي پيشران رشد و توسعة كلانشهر تهران به شمار مي‌روند. هم‌بستگي بالاي ميان سهم نيروي انساني خلاق با برون‌داد ارزش‌افزوده مؤيدي بر اين ادعاست. همچنين، تحليل‌هاي انجام شده امكان تشخيص چهار گروهِ متمايز طبيعت‌گرا، شهرگرا، دانشي و هنري برحسب تفاوت در ويژگي‌هاي فعاليتي و ترجيحات فضايي طبقة خلاق را ميسر مي‌سازد.
نتايج: برنامه‌ريزي جذب و نگهداشت طبقة خلاق در كلانشهر تهران مستلزم شناسايي تفاوت‌ها، ويژگي‌ها و ترجيحات فضايي متمايز هر يك از اين گروه‌ها است. بر اين اساس ترجيحات فضايي - فعاليتي ايشان شناسايي و در قالب راهكارهايي نيز ارائه شد.
چكيده لاتين :
In the age of globalization and competitiveness of urban centers, the creative class is considered as one of the main drivers of growth and development of metropolitan areas. In this regard, the recruitment and maintenance of this social group, by identifying and evaluating their spatial preferences, has been included in the agenda of spatial development planning of cities and metropolitan areas. Accordingly, the aim of the present study is to (1) explain the relationship between the creative class as driving forces and growth and development as an achievement and also (2) identify the various spatial preferences of creative classes of Tehran metropolis to allocate residential, leisure, activity and communication needs.
The combined methodology (qualitative and quantitative) has been used in this article; In collecting information, the methods of documentary, statistical and social analysis were used in the form of interviews and questionnaires, and in the classification of creative groups, the scenario method was used. The high correlation between the share of creative manpower and the value-added output confirms this claim. Similarly, the analysis makes it possible to identify four distinct groups: naturalistic, urbanist, knowledge-based, and artistic, depending on the differences in the characteristics of the activity and the spatial preferences of the creative class. Creating and maintaining a creative class in the metropolis of Tehran requires identifying the differences, features, and preferential spatial preferences of each of these groups. Based on this, their spatial-activity preferences were identified and presented in the form of solutions.
