بررسي سيل‌پذيري مناطق پايين‌دست ناشي از وقوع بيشترين سيلاب محتمل در سد خاكي قره آقاچ

Investigation of flooding of downstream areas due to the occurrence of the probable maximum flood in Ghare Aghach earth dam

يكي از مهم‌ترين مسائل مطرح در زمينه‌ي جنبه‌هاي علمي هيدروليك محاسباتي رودخانه، رونديابي جريان‌هاي دائمي و غيردائمي مي‌باشد. بررسي پهنه‌بندي سيلاب با دوره بازگشت‌هاي متفاوت را مي‌توان به عنوان يكي از مهمترين مسائل در زمينه مديريت سيلاب نام برد. در تحقيق حاضر با استفاده از نرم‌افزار HEC-RAS به بررسي سيل‌پذيري مناطق پايين-دست ناشي از وقوع بيشترين سيلاب محتمل در سد خاكي قره آقاچ پرداخته شده است. نتايج تحقيق در محيط RAS Mapper نمايش داده شده است. نتايج نشان داد بر خلاف آنچه تصور مي‌شد با توجه به اينكه سرريز سد قره آقاچ بر اساس بيشترين سيلاب محتمل كنترل شده است؛ لذا اين سيلاب موجب شكست، در سد خاكي قره آقاچ از نوع جريان روگذري نمي‌گردد. بيشترين دبي خروجي از سرريز سد 435 دقيقه پس از شبيه‌سازي مدل اتفاق افتاده و معادل 72/171 متر مكعب بر ثانيه مي‌باشد. بر اساس نتايج حاصل شده از مدل Google Earth مساحت آبگرفتگي مناطق پايين‌دست در زماني‌كه دبي به اوج خود رسيده است؛ حدوداً معادل 73/5 كيلومتر مربع مي‌باشد. شعاع آبگرفتگي در لحظه‌اي كه دبي به اوج خود رسيده است نسبت به خط ساحلي جريان، در حوالي روستا‌هاي مهرگرد و حسين آباد به ترتيب معادل 196 و 1858 متر مي‌باشد. عمده مناطق مسكوني در حوالي روستا‌هاي مهرگرد، حسين آباد و كاسگان سفلي با جريان آب حاصل شده در زمان دبي اوج حدوداً به ترتيب معادل 60، 587 و 689 متر نسبت به خط ساحلي جريان فاصله دارند.

One of the most important issues in the field of scientific computational hydraulic aspects of the river is the routing of permanent and non-permanent flows. Investigation of flood zoning with different return periods can be named as one of the most important issues in the field of flood management. In the present study, using HEC-RAS software, the flood susceptibility of the downstream areas due to the occurrence of the probable maximum flood in Ghare Aghach dam has been investigated. The research results are displayed in the RAS Mapper environment. The results showed that contrary to what was thought, due to the fact that the overflow of Ghare Aghach dam has been controlled based on the highest probable maximum flood; so this flood will not cause failure in Ghare Aghach dam of overtopping type. The maximum flow from the dam overflow occurred 435 minutes after model simulation and is 171.72 cubic meters per second. According to the results of the Google Earth model, the flooding area of the downstream areas when has reached its peak flow; it is approximately equal to 5.73 square kilometers. The radius of flooding at the moment when has reached its peak flow relative to the coastline, around the villages of Mehrgerd and Hosseinabad is equal to 196 and 1858 meters, respectively. The main residential areas around the villages of Mehrgerd, Hosseinabad and Kasgan Sofla are approximately 60, 587 and 689 meters away from the coastline with the water flow obtained during the peak flow time, respectively.