كليدواژه :
تعرق , فتوسنتز , فلورسانس كلروفيل , محتواي نسبي آب , نشت يوني
چكيده فارسي :
در اين پژوهش آستانه تحمل به خشكي و رابطه بين برخي پاسخ هاي بيوشيميايي و فيزيولوژيكي دو پايه هستهدار كادامن و GF677 بررسي گرديد. به همين منظور آزمايشي گلداني در گلخانه به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. نهالهاي ريشهدارشده يك‌ساله اين دو پايه با افزودن مقادير متفاوتي از پلياتيلن گليكول-6000 به محلول غذايي هوگلند در معرض تنش خشكي (1/0- (شاهد)، 6/0-، 1/1- و 6/1- مگاپاسكال) قرار گرفت. افزايش معنيدار نشت يوني و كاهش محتواي نسبي آب برگ در پايههاي كادامن و GF677 به‌ترتيب در تنش خشكي 6/0- و 1/1- مگاپاسكال اتفاق افتاد. غلظت رنگيزه هاي فتوسنتزي و عملكرد كوانتومي فتوسيستمII (FV/FM) حساسيت كمتري به تنش داشته و در پايه هاي كادامن و GF677 به‌ترتيب در تنش خشكي 1/1- و 6/1- مگاپاسكال دچار كاهش معني دار شد. كاهش در فتوسنتز، تعرق، CO2 زير روزنهاي و هدايت روزنهاي در تنش خشكي شديد در پايه كادامن بسيار چشم‌گيرتر از GF677 بود. در تنش 6/1- مگاپاسكال، پايه GF677 با وجود كاهش قابلتوجه در تعرق، فتوسنتز خود را چندان كاهش نداد، درحالي‌كه در پايه كادامن كاهش نسبي در فتوسنتز در تنش 6/1- مگاپاسكال به‌مراتب بيش‌تر از كاهش نسبي تعرق و CO2 زير روزنه اي بود و همين منجر به كاهش كارايي نسبي مصرف آب و هدايت مزوفيلي كادامن در مقايسه با GF677 شد. به‌نظر ميرسد كاهش شديد فتوسنتز در پايه كادامن در كنار محدوديت هاي روزنهاي تا حد زيادي ناشي از محدوديتهاي غير روزنهاي مانند آسيب به غشاي سلولي و كاهش كلروفيل، كاروتنوئيدها و فلورسانس كلروفيل در اين پايه است. يافته هاي اين پژوهش نشان داد كه پايه GF677 تحمل بالاتري به تنش خشكي شديد نسبت به كادامن دارد.
چكيده لاتين :
In this study, the drought tolerance threshold and relationships between some biochemical and physiological responses of two stone fruit rootstocks, Cadaman and GF677, have been investigated. For this purpose, a pot experiment has been carried out in a greenhouse using factorial trial based on a completely randomized design with three replications. One-year-old rooted cuttings of two rootstocks are exposed to drought stress (-0.1 (control), -0.6, -1.1, -1.6 MPa) by adding different amounts of polyethylene glycol-6000 to Hoagland nutrient solution. Significant increase in electrolyte leakage and decrease in leaf relative water content of Cadaman and GF677 rootstocks has occurred at -0.6 and -1.1 MPa, respectively. Concentration of photosynthetic pigments and quantum yield of photosystem II (FV/FM) are less affected by drought stress, decreasing significantly in Cadaman and GF677 rootstocks at -1.1 and -1.6 MPa, respectively. Under severe drought stress, photosynthesis, transpiration, intercellular CO2 concentration, and stomatal conductance in Cadaman rootstock decline more considerably, compared to GF677. Moreover, at drought stress of -1.6 MPa, GF677 does not significantly reduce its photosynthesis, despite a substantial decrease in transpiration; however, the relative decrease in photosynthesis of Cadaman at -1.6 MPa has been much greater than the relative decrease in its transpiration and intercellular CO2 concentration, which, in turn, results in a drop in water use efficiency and mesophilic conductance of Cadaman leaves, compared to GF677. It seems that considerable reduction in photosynthesis in Cadaman rootstock, along with stomatal limitations, is largely due to non-stomatal constraints such as loss of cell membrane intact and reduction of chlorophyll, carotenoids and chlorophyll fluorescence. Results show that GF677 rootstock has higher tolerance to severe drought stress, compared to cadaman.
