تأثير پيش تيمار اسمزي بذور كرفس (Apium graviolens) بر شاخص هاي جوانه زني و رشد گياهچه تحت تنش شوري

Effect of celery (Apium graviolence) seed osmo-priming on germination indices and physiological characteristics of seedlings under salinity stress

شوري يكي از اصلي‌ترين تنش‌هاي غير‌ زيستي است كه رشد و توليد گياهان را از طريق تغيير در تعادل يوني و اسمزي محدود مي‌كند. اين تحقيق به منظور بررسي تأثير پيش‌تيمار اسمزي بذور كرفس بر شاخص‌هاي جوانه‌زني كرفس تحت تنش شوري به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در سه تكرار انجام شد. فاكتور پيش‌تيمار اسمزي شامل، نيترات پتاسيم، كلريدپتاسيم‌، كلريد كلسيم و سولفات كلسيم يك درصد و شاهد (بدون پيش تيمار) و فاكتور شوري در چهار سطح شامل غلظت-هاي صفر، 50، 100 و 150 ميلي‌مولار كلريد سديم در نظر گرفته شد. در پايان آزمايش، برخي از شاخص‌هاي جوانه‌زني مانند: سرعت و درصد جوانه‌زني بذر، طول ريشه‌چه و ساقه‌‌چه، وزن خشك ريشه و ساقه‌‌چه، ضريب كوتوسكي، شاخص تحمل شوري، ضريب آلومتري و شاخص بنيه بذر اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد در شرايط بدون تنش، پيش تيمار اسمزي تأثير مثبتي روي صفات درصد و سرعت جوانه زني نداشت. با افزايش تنش شوري شاخص‌هاي جوانه‌زني به طور معني‌داري كاهش يافت به طوريكه هيچگونه جوانه‌زني در تيمار 150 ميلي‌مولار شوري مشاهده نشد. تاثير مثبت پيش‌تيمارهاي اسمزي روي شاخص‌هاي جوانه‌زني بذر كاملا مشهود و معني‌دار بود. در شرايط بدون تنش تيمار كلريد كلسيم شاخص مهم مقاومت به شوري را صد درصد و در تنش 50 ميلي مولار صدو پنجاه درصد افزايش داد ولي در شوري 100 ميلي‌مولار نيترات پتاسيم تاثير بهتري نسبت به ساير تيمارها بر شاخص مقاومت به شوري داشت و آن پنجاه درصد را نسبت به شاهد افزايش داد. در بين تمام شاخص‌هاي جوانه‌زني همبستگي معني داري وجود داشت.

Salinity is one of the main abiotic stress limits plant growth and production by changing ionic and osmotic balance. This study was conducted to investigate the effect of osmotic pretreatment on germination indices of celery seeds under salinity stress as a factorial experiment in a completely randomized design with three replications. Osmotic pre-treatment factors were: osmotic solution (1%) of KNo3, KCl, CaCl2 and CaSO4 and control (without pre-treatment) and salinity factor at four levels including concentrations of 0, 50, 100 and 150 mmol NaCl. Seed germination rate, seed germination percentage, radicle and plumule length, radicle and plumule dry weight, Kutowski-coefficient, salinity tolerance index, allometric coefficient and seed vigor index were measured. Results showed that under normal conditions, osmotic pretreatment had no positive effect on germination percentage and germination rate. Germination indices significantly decreased with increasing salinity stress, so that no germination observed in the 150 mM salinity treatment. The positive effect of osmotic pre-treatments on seed germination indices was significant. In non-stress conditions, calcium chloride treatment increased salinity resistance by 100% and in 50 mM stress by 150%, but at 100 mM salinity, potassium nitrate had a better effect than other treatments. There was a positive and significant correlation between all germination indices. In general, under salinity stress pretreatment of celery seeds can be used as a beneficial solution.