بررسي و تحليل انتقادي اصول سوررئاليسم در تطبيق با حكايات جنيد بغدادي با تأكيد بر تذكرة الاولياء عطار

سوررئاليسم مكتبي است كه توسط آندره برتون و يارانش در اوايل قرن بيستم و بعد از جنگ جهاني اول به وجود آمد و موجب كشتار، هرج و مرج، ويراني و پوچ‌گرايي شد. با نگاهي به مكتب سوررئاليسم و عرفان اسلامي - ايراني متوجه مي‌شويم كه وجوه و جنبه‌هاي سوررئاليستي پس از بنيان‌گذاري اين مكتب به وجود نيامده، بلكه در كهن‌ترين متون ديني و اساطيري سابقه داشته و در عرفان ايراني، به‌ويژه ادبيّات صوفيانه و بالأخص حكايت‌هاي شهودي عرفاني به‌صورت گسترده، ولي با تفاوت‌هاي بنيادين، وجود داشته است. در متون عرفاني، بخصوص تذكره‌ها، حكايت‌ها، قالبي داستاني، تخيلي و ذهني دارند؛ به گونه اي كه رويدادهاي شگفت و حيرت‌آور را در بستري واقع‌گرايانه ارائه مي‌دهند. به همين علت اين حكايت‌ها به سبب مبتني بودن بر ناخودآگاه و فرم رؤياگونه اشان با اصول و مباني سوررئاليسم مطابقت دارد و همچنين سور رئاليست‌ها تأكيد بر رهايي از عقل براي رسيدن به نقطۀ علياي هستي را با هدف طريقت عرفاني عرفا كه در آن همۀ كثرات به وحدت مبدل مي‌شوند، به اشتباه يكي دانسته‌اند؛ بنابراين در پژوهش حاضر به شيوۀ توصيفي- تحليلي، سعي بر اين است كه به طور اجمالي كاربست عناصر و مولفه هاي سوررئاليستي گوناگون در حكايات جنيد بغدادي با تأكيد بر تذكرة الاولياء عطار پرداخته شود و در پايان نقد و تحليلي مختصر از تفكّر فرامادي سوررئال­ها و تفكّر فرانگر در عرفان ايراني ارائه گردد.

Surrealism is a school founded by Andre Burton and his associates in the early twentieth century after World War I, causing murder, chaos, destruction and absurdism. Looking at the school of Surrealism and Islamic-Iranian mysticism, we find that the surrealist aspects and aspects did not appear after the founding of this school, but had a history in the oldest religious and mythological texts and in Iranian mysticism, especially Sufi and especially mystical literature. , But with fundamental differences, has existed. In mystical texts, especially memoirs, anecdotes have a narrative, imaginative and mental format; In such a way that they present surprising and astonishing events in a realistic context. For this reason, these anecdotes, due to their subconscious and dreamy form, correspond to the principles and foundations of surrealism, and also the surrealists emphasize the liberation from reason to reach the highest point of existence with the aim of the mystical path of mystics in which all multiplicities are united. Become, mistakenly considered one; Therefore, in the present descriptive-analytical method, an attempt is made to briefly apply the various surrealist elements and components in Junaid Baghdadi's anecdotes with emphasis on Attar's memoirs, and at the end, a brief critique and analysis of surreal metamaterial thinking an‎d Farangar's thinking in Iranian mysticism should be presented.