تحليل محتواي كتاب‌هاي نامه‌اي اديبان ايران در فاصله سال‌هاي 1330 تا 1349

Content Analysis of Iranian literary books during 1950 to 1971

هدف: ارزيابي، گردآوري، سازماندهي و دسترس‌پذيري در زمره فعاليت‌هاي اصلي علم اطلاعات و دانش‌شناسي است. يكي از انواع منابعي كه به عنوان منبع اطلاعاتي مهم و غير رسمي به شمار مي‌آيد، نامه‌ها هستند. در نامه‌ها اطلاعاتي وجود دارد كه شايد در هيچ منبع رسمي ديگري نشود آن‌ها را پيدا كرد. شناسايي موضوعات بيان شده در كتاب‌هاي نامه‌اي (نامه‌هاي خصوصي اديبان به همسرانشان) و معرفي اين محمل به عنوان يك منبع دست اول اطلاعاتي به استفاده كنندگان بوده است. روش پژوهش:پژوهش حاضر از نظر هدف، كاربردي است و براي اجراي آن از روش پژوهش تحليل محتواي كمي استفاده شده‌است. جامعه پژوهش 103 عنوان كتاب نامه‌اي بوده، در اين پژوهش 6 عنوان كتاب انتخاب شد كه توسط جلال آل احمد، سيمين دانشور، احمد شاملو، علي شريعتي و فروخ فرخ‌زاد نوشته شده كه در بر دارنده 859 نامه بوده است.براي تحليل محتواي نامه‌ها از 23 مقوله برگرفته از اصطلاحنامه فرهنگي اصفا استفاده شد. يافته ها: يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه 859 نامه خصوصي اديبان شامل موضوعات مختلفي بود كه با توجه به شرايط سياسي حاكم بر آن دوره بيشترين موضوع مطرح شده در نامه‌ها مربوط به مقوله سياست با فراواني(400) و مقوله‌هاي آثار ادبي با (390) و مجلات با(256) فراواني در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند.يافته‌هاي به‌دست‌آمده از اين پژوهش نشان مي‌دهد اديبان فارغ از اوضاع مختلف جامعه نبوده‌اند. اين افراد در نامه‌هاي خصوصي خود به انواع مختلفي از موضوعات در زمينه‌هاي گوناگون پرداخته‌اند كه جنبه‌هاي مختلفي از اطلاعات( سياسي، اقتصادي، اجتماعي، ادبي و غيره) را در برمي‌گيرد كه مي‌تواند براي پژوهشگران و كساني كه علاقه‌مند به اين حوزه هستند بسيار مثمر ثمر باشد. نتيجه گيري: اين نامه‌ها با توجه به اينكه خصوصي بوده‌اند اما دربردارنده اطلاعات فراواني براي رفع نياز اطلاعاتي استفاده كنندگان مي‌باشد و همچنين معرفي اين منابع به كتابداران مرجع، چرا كه با شناخت انواع منابع موجود در كتاب‌خانه كتابداران مرجع مي‌تواند در جهت رفع نياز اطلاعاتي مراجع بهتر عمل كند.

Objective: The aim study was to identify the topics mentioned in the letter books (private letters of prominent peoples to their spouses) and to introduce their role as a primary source of information for users. Methodology: Methodology of the research: The present research is applied research in terms of its purpose. The qualitative research method has been used which can be done through quantitative content analysis. The research population was 103 books. In this study, 6 books were selected, which was written by Jalal Al Ahmad, Simin Daneshvar, Ahmad Shamloo, Ali Shariati and Farrokh Farrokhzad, containing 859 letters. in order to for analyze the content of the letters, 23 items were selected from the ASFA culture thesaurus. Results: The results of the research indicated that according to the political conditions of those 859 private letters included various subjects. The most discussed subjects in the letters were. Politics (with frequency of 400,) literary works (with frequency of 390), and journals (with frequency of 256). The findings of this study shows that prominent peoples are not at all distant from the community. Conclusion: These individuals deal with a variety of topics in a variety of fields in their private letters, which that include various aspects of information (political, economic, social, literary, etc.), and can be very fruitful to researchers and those who are interested in this field.