تغييرهاي ظرفيت فتوسنتزي گياهچه هاي برخي جمعيت‌هاي گوجه‌‌فرنگي در تنش خشكي

Changes in Photosynthetic Capacity of Seedlings of Some Tomato Landraces in Drought Stress

به‌‌منظور ارزيابي اثر تنش خشكي بر ظرفيت فتوسنتزي 17 جمعيت و دو دورگه تجاري گوجه‌فرنگي، آبياري گياهان در مرحله 4 تا 5 برگي و در محيط كشت كوكوپيت:خاك:پرلايت (1:2:1) قطع و روند تغييرهاي ظرفيت فتوسنتزي طي هفت روز پس از قطع آبياري (تا زمان خشك شدن گياهان) توسط آناليز لحظه‌‌اي القاي فلئورسانس كلروفيل (تست OJIP) سنجيده شد. نتيجه‌ها نشان داد كه مقادير شاخص‌‌هاي بيشينه فلئورسانس متغير نسبي (FM/F0)، انتقال الكترون به ازاي هر مركز واكنش (ET0/RC)، بيشينه كارايي كوانتومي سيستم نوري دو (FV/FM يا FP0) و شاخص عملكرد بر اساس جذب (PIabs) در گياهان زير تنش خشكي كاهش و شاخص‌‌هاي ميزان جذب نور به ازاي هر مركز واكنش (ABS/RC)، ميزان گرفتن الكترون (TR0/RC) و انرژي اتلاف شده به ازاي هر مركز واكنش (DI0/RC) در آن‌‌ها افزايش يافتند. مقادير كاهش و افزايش در جمعيت‌‌ها و دورگه‌هاي‌‌هاي مختلف، متفاوت بود كه نشان‌دهنده تفاوت در سطوح تحمل به خشكي در گياهان مختلف مورد بررسي است. نتيجه‌ها هم‌چنين نشان داد كه گياهان متحمل‌‌تر تفاوت كمتري در مقادير شاخص‌‌ها با گياهان شاهد خود داشتند. نتيجه‌هاي اين مطالعه كمك مي‌‌كند تا ارتباط بين پاسخ پارامتر‌‌هاي مرتبط با سلامت دستگاه فتوسنتزي به خشكي را يافته و مباني نظري براي بهبود تحمل گوجه فرنگي به شرايط آب و هوايي خشك ارائه داده شود.

In this study, in order to evaluate the effects of drought stress on photosynthetic capacity of 17 different landraces and two commercial tomato hybrids, plant irrigation was stopped at the seedling stage and the changes in photosynthetic capacity during seven days of water withholding was measured by OJIP test. The results showed that the relative maximal variable fluorescence (FM/F0), electron transport flux per reaction center (ET0/RC), maximum quantum efficiency of PSII (FV/FM or FP0) and performance index on the absorption basis (PIabs) were decreased in drought-induced plants. In these plants, specific energy fluxes per reaction center for energy absorption (ABS/RC), trapped energy flux per reaction center (TR0/RC) and dissipated energy flux per reaction center (DI0/RC) were increased. The values of decrease and increase in plants were different, indicating the difference in drought tolerance levels in plants. The results also showed that the more drought-tolerant plants had less difference in the values of the parameters compared to their control. The results of this study help us to find the differences between the responses of the parameters related to the health of the plants photosynthetic capacity and provide theoretical foundations for improving tomato tolerance to dry climatic conditions.