پديد آورندگان :
رحيمي، علي دانشگاه آزاد اسلامي واحد امارات - گروه حقوق بين الملل، دبي، امارات , اميني نيا، عاطفه دانشگاه آزاد اسلامي واحد ورامين (پيشوا) - گروه حقوق بين الملل، تهران، ايران , شامرادي، نيلوفر دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - گروه مديريت آموزشي، تهران، ايران
كليدواژه :
بهبود كتابخانهها , قوانين حقوقي , كتابخانههاي ديجيتال , حق مالكيت معنوي
چكيده فارسي :
هدف: كتابخانه به لحاظ سنتي مخزني از اطلاعات است، محلي كه جويندگان اطلاعات براي يافتن جواب سؤالهاي خود به آنجا مراجعه ميكنند. باتوجه به توسعه كتابخانههاي ديجتال و كمبود تحقيقات و قوانين جامع و به روز در اين حوزه و حفظ حق مالكيت آثار، در اين نوشتار به شناسايي و رتبه بندي راه‌كارهايي به منظور بهبود وضعيت حق مالكيت معنوي در كتابخانههاي ديجيتالي پرداخته شد.
روش پژوهش: روش تحقيق از نظر هدف، كاربردي است، از نظر فرايند انجام كار جزء تحقيقات توصيفي از نوع ميداني ميباشد. جامعه آماري خبرگان كتابخانه هاي ديجيتال و حقوق دانان آشنا به موضوع بودند كه 30 نفر به صورت هدفمند به عنوان نمونه تعيين گرديدند. جهت گردآوري داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد كه روايي آن توسط خبرگان و پايايي آن با آلفاي كرونباخ 0/77 مورد تأييد قرار گرفت. جهت تجزيه و تحليل داده ها از آزمونهاي T و فريدمن استفاده شد و از نرمافزار SPSS نسخه 25 براي تحليل‌هاي آماري بهره گرفته شد.
يافته هاي: يافتههاي پژوهش نشان دادند كه زيرساختهاي نرمافزاري و سختافزاري با ميانگين رتبه (34/44)، نيروي انساني متخصص (77/35)، قانون كپيرايت (98/30)، حفظ مالكيت معنوي مؤلف (76/29)، جذب منابع مالي (54/24)، توسعه انتشارات الكترونيكي (34/22)، امنيت پايگاه داده (54/21)، فرهنگ استفاده از كتابخانهها (80/19)، حفظ منابع اطلاعاتي (21/15) و تعامل بين كاربران و كاركنان كتابخانه ها (54/12) در رتبه هاي اول تا دهم قرار گرفتند.
نتيجه‌گيري: كتابخانه هاي ديجيتالي با امكاناتي كه ارائه ميدهند زمينه مساعدي را براي چرخه علم در جامعه كه امروزه مهمتر از توليد علم تلقي ميشود، ايجاد ميكنند و اين امر تأثير بسزايي در ترويج علم دارد. بنابراين استفاده از سازوكارهاي مديريتي، توسعه منابع انساني، حقوقي و قانوني، محتوا و ارائه خدمات ميتواند نقش مهمي در توسعه اينگونه كتابخانه ها داشته باشد
چكيده لاتين :
Objective: The library is traditionally a repository of information, a place where information seekers come to find answers to their questions. Due to the development of digital libraries and the lack of comprehensive and up-to-date research and laws in this field and the preservation of copyright in works, this article identified and ranked solutions to improve the intellectual property status of digital libraries.
Methodology: The research method is applied in terms of purpose, in terms of the work process is a descriptive field research. The statistical population of digital library experts and lawyers was familiar with the subject and 30 people were purposefully selected as a sample. A researcher-made questionnaire was used to collect data, the validity of which was confirmed by experts and its reliability was confirmed by Cronbach's alpha of 0.77. T-test and Friedman test were used for data analysis and SPSS software version 25 was used for statistical analysis.
Results: The research findings showed that software and hardware infrastructures with average rank (44.34), specialized manpower (35.77), copyright law (30.98), maintenance Intellectual property of the author (29.76), attracting financial resources (24.54), development of electronic publications (22.34), database security (21.54), culture of using libraries (19.80), conservation of resources Information (15/21) and interaction between users and library staff (12/54) were ranked first to tenth.
Conclusion: Digital libraries with the facilities they provide create a favorable environment for the cycle of science in society, which today is considered more important than the production of science, and this has a great impact on the promotion of science. Therefore, the use of management mechanisms, human resource development mechanisms, legal mechanisms, content mechanism and service delivery can play an important role in the development of such libraries
