واكاوي فهم تمدني از «زندگي اخلاقي» در قرآن (با تكيه بر انديشه جوادي آملي)

فاقد عنوان

زندگي اخلاقي از جمله اركان فرهنگ تمدن‌ساز است كه در پيدايش و بقاي جوامع نقش مهمي دارد. امروزه با توجه به رشد گسترده معضلات اخلاقي در جوامع، پرداختن به اين مهم امري ضروري به نظر مي‌رسد. نظر به اهميت اين مسئله، محقق در اين پژوهش با روش توصيفي-تحليلي فهم تمدني از زندگي اخلاقي قرآن را در پرتو آراي جوادي آملي تبيين نموده است. فهم تمدني در آراي جوادي آملي بر اركاني چون حيات طيبه، توحيد محوري، عقلانيت، عدالت و اخلاق استوار است. قرآن كريم با القاي غير مستقيم و بيان مصاديقي از زندگي اخلاقي چون : بي طرفي اخلاقي، عينيت بخشي به الگوهاي تراز، توصيف ارزشي كنشگران، توجه به شخصيت اخلاقي، سزاددهي به جا و پرهيز دادن از استضعاف بينشي به توصيف جنبه‌هايي از زيست اخلاقي مي‌پردازد. از نگاه جوادي آملي زماني فرد شخصيت رشد يافته اخلاقي، زندگي اخلاقي خواهد داشت كه بتواند در پرتو بينش توحيدي و توجه به عقلانيت، عدالت و حيات طيبه دست به عمل بزند. نقش زندگي اخلاقي در تمدن‌سازي بدين صورت است كه اخلاق از يك سو هويت‌ساز است به نحوي كه فرد با برخورداري از ايمان توانسته باشد زيست اخلاقي را طي كند نه تنها از «ديگري» متمايز مي‌شود؛ بلكه شعاع اثرگذاري و تمايز او در سطحي فراتر از روابط انساني خواهد بود و از سويي ديگر اين زندگي در مرحله بعد، تمدن ساز هم خواهد بود؛ زيرا اگر اصول اخلاقي در جامعه به مرحله زندگي نرسد، سقوط فردي، از ديگاه جوادي آملي سقوط جامعه و تمدن را در پي دارد.

not abstract