اثر سطوح مختلف پودر سماق بر عملكرد، توسعه دستگاه گوارش، سيستم ايمني و فاكتورهاي خوني جوجه هاي گوشتي

Effect of Different Levels of Sumac (Rhuscoriaria L.) Powder on Performance, Development of Gastrointestinal Tract, Immune System and Blood Factors of Broiler Chickens

استفاده از مكمل‌ رشد گياهي در جيره جوجه ­هاي گوشتي سبب افزايش راندمان توليد مي‌گردد. آزمايش حاضر به منظور مقايسه اثر مقادير مختلف پودر سماق بر عملكرد رشد، توسعه دستگاه گوارش، سيستم ايمني و فاكتورهاي خوني در جوجه­ هاي گوشتي انجام پذيرفت كه جهت انجام آن از 160 قطعه جوجه نر يكروزه نژاد راس 308 در قالب يك طرح كاملا تصادفي در 4 تيمار و 4 تكرار كه هر تكرار حاوي 10 جوجه بود، استفاده شد. جيره ­هاي آزمايشي به ترتيب شامل 1) شاهد با جيره پايه (فاقد پودر سماق)، 2) جيره پايه حاوي 0/25 درصد پودر سماق 3) جيره پايه حاوي 0/75 درصد پودر سماق و 4) جيره پايه حاوي 1/5 درصد پودر سماق بود. يافته‌ها نشان داد كه افزايش وزن بدن و ضريب تبديل خوراك در طول دوره پرورش در جيره حاوي 1/5 درصد پودر سماق بهبود معني‌داري پيدا كرد (0/05 > p). سطح 1/5 درصد سماق در جيره كاهش معني‌داري بر وزن كبد و روده كوچك داشت (05/ 0> p). وزن بورس فابريسيوس در تمام سطوح مختلف از پودر سماق افزايش معني­داري نسبت به شاهد داشت (0/01 > p). افزايش معني‌داري در درصد هماتوكريت براي تيمارهاي حاوي سطوح 0/75 و 1/5 درصد پودر سماق وجود داشت (0/05 > p). مقدار 1/5 درصد پودر سماق در جيره، بهبود معني‌داري را بر غلظت آلبومين، كلسترول و ليپوپروتئين‌هاي با چگالي خيلي كم (VLDL) سرم خون جوجه­هاي گوشتي داشت (0/05 > p). بطور كلي نتايج نشان داد استفاده از پودر سماق در جيره جوجه­ هاي گوشتي مي­ تواند به عنوان محرك رشد، اثرات مفيدي داشته باشد.

Using plant growth supplements in the diet of broilers increases the production efficiency. The purpose of this study was to compare the effects of different amounts of sumac powder on broiler chicken growth, gastrointestinal development, immune system, and blood factors. 160 one-day-old male Ross 308 chickens were used in a completely randomized design with four treatments and four replications, each with ten chickens.The experimental diets were: 1) control with basal diet (no sumac), 2) basal diet containing the 0.25% sumac 3) basal diet containing the 0.75% of sumac, and 4) basal diet containing 1.5%. The results showed that the increase in body weight and feed conversion ratio during the rearing period in the diet containing 1.5% of sumac powder significantly improved (p <0.05). The weight of Fabricius bursa in all different levels of sumac powder significantly increased compared to the control (p <0.01). There was a significant increase in hematocrit percentage for the treatments containing levels of 0.75 and 1.5% of sumac powder (p <0.05). The amount of 1.5% sumac powder in the diet had a significant improvement on the concentration of albumin, cholesterol, and very low-density lipoproteins (VLDL) in the serum of broiler chickens (p <0.05). In general, the results showed that using sumac powder in the diet of broilers could have beneficial effects as a growth stimulant.